poznać

poznać
dk I, \poznaćznam, \poznaćznasz, \poznaćznają, \poznaćznaj, \poznaćznał, \poznaćznany - poznawać ndk IX, \poznaćznaję, \poznaćznajesz, \poznaćwaj, \poznaćwał, \poznaćwany
1. «przeniknąć coś myślą, uświadomić sobie związki, zależności między elementami czegoś; dojść do znajomości czegoś; posiąść wiedzę o kimś lub o czymś; nauczyć się czegoś»

Poznać istotę czegoś.

Poznać historię, literaturę jakiegoś okresu.

Poznać miasto, okolicę.

Poznawać świat.

Dobrze poznać jakiegoś filozofa, pisarza.

Poznać czyjś charakter, czyjeś możliwości.

Poznać kogoś bliżej, lepiej.

Poznać języki obce.

2. «doświadczyć, doznać czegoś, przekonać się o czymś, o czyjejś wartości, o cechach czegoś»

Poznać głód, nędzę, poniżenie.

Poznać uczucie radości, rozkoszy, strachu.

□ Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie.
□ Zjesz z kim beczkę soli, nim poznasz do woli.
3. «odgadnąć, spostrzec, zrozumieć coś, domyślić się czegoś; zorientować się w czymś, jaki ktoś jest, przejrzeć, rozpoznać kogoś»

Poznać czyjeś plany, tajemnice, zamiary.

Łatwo można poznać po jego minie, kiedy kłamie.

Poznałam, żeś płakał.

◊ Dać coś poznać; nie dać czegoś poznać po sobie «uzewnętrznić coś, pozwolić komuś coś zrozumieć, domyślić się czegoś; nie uzewnętrznić czegoś»
pot. Poznać (kogoś, coś, że…) «można poznać, rozpoznać, domyślić się (że…)»
□ Poznać głupiego po śmiechu jego.
□ Poznać pana po cholewach.
4. «zobaczywszy lub usłyszawszy kogoś (coś) uświadomić sobie, przypomnieć sobie, kto to (co to) jest»

Poznać kogoś po chodzie, po głosie, po krokach, po ruchach.

Poznać kogoś z daleka.

Poznać kogoś po latach niewidzenia.

◊ Ktoś kogoś nie poznaje a) «ktoś udaje, że kogoś nie zna, nie zauważa kogoś» b) «ktoś dostrzega w kimś ogromną zmianę, dziwi się tej zmianie»
5. «zawrzeć znajomość z kimś; zostać przedstawionym komuś»

Poznać kogoś na przyjęciu.

Mieć przyjemność poznać kogoś.

Polubił nowo poznanych kolegów.

∆ Miło mi (było) poznać pana, panią «formułka wypowiadana przy pożegnaniu lub przy prezentowaniu sobie osób nie znających się»
6. «przedstawić kogoś komuś; zapoznać, zaznajomić»

Poznać przyjaciela z koleżanką.

Poznać ze sobą znajomych.

poznać się - poznawać się
1. «zawrzeć znajomość, zostać sobie nawzajem przedstawionym»

Poznali się na balu.

Poznajcie się - to moja córka.

2. «poznać siebie wzajemnie, posiąść wzajemnie wyobrażenie, wiadomości o sobie»

Poznali się już dobrze.

Chcemy się bliżej poznać.

3. «należycie ocenić kogoś, coś (zwykle w zwrotach: poznać się na kimś, na czymś)»

Poznać się na pracowniku.

Poznać się na żarcie.

4. «zobaczywszy się lub usłyszawszy poznać jeden drugiego, rozpoznać w sobie znajomych»

Poznali się po głosie.

Mimo upływu lat poznali się natychmiast.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • poznać — 1. Ktoś kogoś nie poznaje a) «ktoś udaje, że kogoś nie zna, nie zauważa»: Przecież to ty, chciałbym zawołać, byłeś moim wiernym odbiciem, towarzyszyłeś mi tyle lat, a teraz nie poznajesz mnie! B. Schulz, Sanatorium. b) «ktoś dostrzega w kimś… …   Słownik frazeologiczny

  • poznać (się) — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. poznawać (się) {{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}dać {{/stl 7}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}{{stl 7}}poznać po sobie; mieć przyjemność znać [poznać, spotkać, widzieć, słyszeć i in.] {{/stl 7}}{{stl 8}}{kogoś, coś}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • poznać się na farbowanych lisach — {{/stl 13}}{{stl 7}} nie pozwolić się okłamać, w porę rozpoznać fałsz : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na czas poznał się na farbowanych lisach i nie dał się wykorzystać. Nie był naiwny i poznał się na farbowanych lisach. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • poznawać się – poznać się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przedstawiać się sobie nawzajem, nawiązywać kontakt z kimś, stykać się z kimś : {{/stl 7}}{{stl 10}}My już poznaliśmy się. Poznajcie się! {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znać [poznać] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś, coś} {{/stl 8}}z dobrej [złej i in.] strony {{/stl 13}}{{stl 7}} znać, poznać tylko zalety lub wady kogoś, czegoś; poznać, znać kogoś jednostronnie, częściowo : {{/stl 7}}{{stl 10}}Poznać życie z najgorszej strony.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • mieć przyjemność znać [poznać, spotkać, widzieć, słyszeć i in.] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś, coś} {{/stl 8}}{{stl 7}} w sposób grzecznościowy: znać, poznać, spotkać, widzieć itd. : {{/stl 7}}{{stl 10}}Miałem przyjemność poznać pańskiego brata. Miałam przyjemność czytać pani książkę. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • poznawać — → poznać …   Słownik języka polskiego

  • poznawać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Id, poznawaćznaję, poznawaćznaje, poznawaćwaj, poznawaćany {{/stl 8}}– poznać {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIIa, poznawaćam, poznawaća, poznawaćają, poznawaćany {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • poznawać — 1. Ktoś kogoś nie poznaje a) «ktoś udaje, że kogoś nie zna, nie zauważa»: Przecież to ty, chciałbym zawołać, byłeś moim wiernym odbiciem, towarzyszyłeś mi tyle lat, a teraz nie poznajesz mnie! B. Schulz, Sanatorium. b) «ktoś dostrzega w kimś… …   Słownik frazeologiczny

  • poznanie — n I 1. rzecz. od poznać Poznanie miasta, kraju. Poznanie nowych ludzi, przyjaciół. ◊ Dać coś do poznania «uświadomić coś komuś, pozwolić się czegoś domyślić; dać poznać» ◊ Ktoś się zmienił, coś się zmieniło nie do poznania «ktoś się zmienił tak,… …   Słownik języka polskiego

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”