swobodny

\swobodnyni, \swobodnyniejszy

1. «mogący postępować zgodnie z własną wolą, nie podlegający przymusowi, nie skrępowany; znajdujący się na swobodzie, nie uwięziony, wolny»

Swobodny w decydowaniu, w opiniach, w sądach.

Swobodny wybór.

Swobodny jak ptak, wiatr.

Czuć się swobodnym.

∆ Swobodny oddech «oddech lekki, z głębi płuc»

∆ Swobodny przekład «przekład niedosłowny, wolny»

◊ Mieć swobodną głowę; (robić coś) ze swobodną głową «nie myśleć o kłopotliwych sprawach; (robić coś) o nic się nie kłopocząc, w spokojnym nastroju»

◊ Mieć w czymś swobodną rękę «działać według własnego uznania, według swojej woli»

2. «nie związany, nie połączony z niczym; luźny, ruchomy»

∆ fiz. Swobodny spadek ciała «spadek ciała niczym nie hamowany»

∆ jęz. Akcent, przycisk swobodny «akcent nie związany z określoną sylabą ani morfemem (ruchomy) lub akcent padający na różne sylaby, ale spoczywający na tym samym morfemie (nieruchomy)»

∆ muz. Rytm swobodny «rytm asymetryczny nie dający się ująć w takty»

3. «odznaczający się swobodą zachowania, nie krępujący się, śmiały; charakterystyczny dla takiego zachowania; niewymuszony, naturalny»

Swobodny głos, ton.

Swobodny nastrój.

Swobodna rozmowa.

Iść, poruszać się swobodnym krokiem.

4. «nie krępujący ruchów, niczym nie ograniczony w przestrzeni, wolny od przeszkód; przestronny, otwarty»

Swobodna droga, przestrzeń.

Swobodny strój.

5. «niczym nie zajęty, nie wypełniony; rozporządzający czasem; wolny»

Swobodna chwila.

Swobodny czas.

Swobodne ręce.

Był w tej chwili zupełnie swobodny.

6. «nie skrępowany zakazami moralnymi; nieskromny, frywolny»

Kobieta zbyt swobodna.

Swobodne dowcipy, żarty.