szyja

ż I, DCMs. szyi; lm D. szyj

1. «u człowieka i niektórych zwierząt: część ciała łącząca głowę z tułowiem, wspierająca się na kręgach»

Cienka, długa, gruba, krótka, kształtna, smukła szyja.

Wygiąć, wyciągać, wyciągnąć, zgiąć szyję.

Objąć kogoś za szyję.

Zanurzyć się w wodzie po szyję.

Płaszcz zapięty pod szyję.

Założyć, zarzucić coś (np. szalik) na szyję.

Nosić korale na szyi.

◊ Łabędzia szyja «biała, zgrabna, o pięknym kształcie szyja»

◊ Rzucać się komuś na szyję «gwałtownie kogoś ściskać, obejmując ramionami za szyję, okazując komuś serdeczność, zwykle przesadną»

◊ Być komuś kamieniem (młyńskim) u szyi «być dla kogoś niewygodnym, uciążliwym; sprawiać komuś kłopot»

◊ pot. Biec, pędzić, robić coś (np. pakować się) na łeb na szyję «biec, pędzić, robić coś bardzo szybko, co tchu, w pośpiechu»

◊ Dać, dawać szyję za coś, za kogoś; dać sobie szyję uciąć że…, za to, że… «ręczyć za coś, za kogoś; być czegoś, kogoś zupełnie pewnym»

2. przestarz. «wydłużona, zwężona (w stosunku do reszty) część jakiegoś przedmiotu»

Szyja butli, gąsiora, lutni.