wół

m IV, DB. wołu, C. wołowi, Ms. wole; lm M. woły

«kastrowany samiec bydła domowego chowany jako zwierzę robocze lub opasowe»

Wół roboczy, opasowy.

Orać wołami.

Zaprząc wołu.

∆ zool. Wół piżmowy «Ovibos moschatus, ssak z rodziny pustorożców, o ciele długości około 2,5 m pokrytym długą, ciemną sierścią, mający mięso o zapachu piżma; żyje w stadach w północnej Kanadzie i w Grenlandii; piżmowół»

◊ pot. Wół roboczy «człowiek pracujący bardzo ciężko, poświęcający na pracę bardzo dużo czasu, nie mający czasu na rozrywki»

◊ Pracowity jak wół «bardzo pracowity»

◊ Pracować, harować jak wół «pracować bardzo ciężko, zwłaszcza fizycznie; tyrać»

◊ Ryczeć jak wół «płakać bardzo głośno, gwałtownie»

◊ Coś, ktoś pasuje, nadaje się do czegoś jak wół do karety «coś, ktoś nie pasuje, nie nadaje się zupełnie do czegoś»

◊ Coś jest napisane, coś stoi gdzieś jak wół «coś jest wyraźnie napisane, wydrukowane; coś jest oczywiste»

□ Biada temu domowi, gdzie krowa dobodzie wołowi.

□ Plotka (słówko) wyleci wróblem, a wraca wołem.

□ Zapomniał wół, jak cielęciem był.