wyrwać

wyrwać
dk IX, \wyrwaćrwę, \wyrwaćrwiesz, \wyrwaćrwij, \wyrwaćrwał, \wyrwaćrwany - wyrywać ndk I, \wyrwaćam, \wyrwaćasz, \wyrwaćają, \wyrwaćaj, \wyrwaćał, \wyrwaćany
1. «rwąc wyciągnąć, wydrzeć coś z czegoś, siłą wydobyć, wydostać skądś; wyszarpnąć»

Wyrwać coś komuś z ręki.

Wyrwać kartkę z notesu, z zeszytu.

Wyrwać chwasty w ogrodzie.

Wyrwać zepsuty ząb.

Wichura wyrwała drzewo z korzeniami.

◊ Wyrywać sobie włosy (z głowy) «targać włosy z rozpaczy; bardzo rozpaczać»
przen. «spowodować nagłe ocknięcie się, otrząśnięcie się z jakiegoś stanu»

Wyrwać kogoś z marzeń, z rozmyślań, ze snu.

Wyrwać kogoś z odrętwienia, z osłupienia.

2. «odebrać, zabrać siłą, przemocą; wydrzeć»

Wyrwać komuś ostatni grosz.

Wyrwać ofiarę z rąk prześladowcy.

przen. «uwolnić, wybawić, wyzwolić, ocalić»

Wyrwać kogoś z biedy, z nędzy.

Wyrwać kogoś śmierci, ze szponów śmierci.

Wyrwać syna ze złego towarzystwa.

3. pot. «ruszyć, oddalić się, pobiec, pojechać szybko; uciec»

Wyrwał gwałtownie do przodu.

Samochody wyrwały pełnym gazem.

Wyrywał przed nimi co sił w nogach.

4. pot. «niespodziewanie wywołać ucznia do odpowiedzi, zapytać z lekcji»

Wyrwać ucznia do tablicy.

5. tylko dk, pot. «zdobyć; wytrzasnąć»

Skąd to wyrwałeś?

wyrwać się - wyrywać się
1. «wydostać się, wyswobodzić się skądś siłą, gwałtownie; wydrzeć się»

Wyrwać się z czyichś rąk, uścisków.

Wyrwać się z okrążenia.

Wyrwać się spod czyjejś opieki, władzy.

2. «porzucając obowiązki, zajęcia pójść, wyjechać, wybrać się dokądś»

Wyrwać się na chwilę z domu, z pracy.

Wyrwać się na parę dni na wieś.

3. «wystąpić z czymś nie w porę, niefortunnie się odezwać, powiedzieć coś niepotrzebnie»

Wyrwać się z dowcipem, z głupią uwagą.

Wyrwał się z niewczesnym komplementem.

Wyrwał się nie pytany.

◊ Wyrwać się jak filip z konopi «powiedzieć coś nieodpowiedniego, niestosownego, pozbawionego sensu»
4. «o słowach, głosach, dźwiękach itp.: zabrzmieć nagle, wydostać się skądś»

Okrzyk wyrwał mu się z gardła.

Westchnienie wyrwało jej się z płuc.

◊ Komuś się (coś) wyrwało «ktoś powiedział coś mimo woli, niepotrzebnie»
5. «wypaść, wybiec, wylecieć, wyfrunąć skądś; wymknąć się»

Zając wyrwał mu się spod nóg.

Samolot gwałtownie wyrwał się w górę.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • wyrwać — coś (kogoś) komuś z paszczy zob. paszcza 3. Wyrwać coś z korzeniami zob. korzeń 1. Wyrwać kogoś z czyichś rąk zob. ręka 49. Wyrwać komuś stołek spod tyłka zob. stołek 4. Wyrywać (sobie) włosy z głowy zob. włosy 1 …   Słownik frazeologiczny

  • wyrwać — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}wyrywać {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}wyrwać II {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk IIb, wyrwaćrwę, wyrwaćrwie, wyrwaćrwij, pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} zdobyć, uzyskać, wytrzasnąć :… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyrwać się — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}wyrywać się{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}wyskoczyć [wyrwać się] jak filip z konopi {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyrwać się — 1. Dusza, serce wyrywa się (komuś) do czegoś, do kogoś, ku czemuś, ku komuś «ktoś mocno pragnie czegoś, kogoś, bardzo tęskni za czymś, za kimś»: Ot, choćby taki Pacanów! Tyle się nawybrzydzałem na to miasteczko. Że małe, że odbite od świata, że… …   Słownik frazeologiczny

  • wyrywać się – wyrwać się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} uwalniać się, wydostawać się skądś siłą, często w dramatycznych okolicznościach; próbować oddalić się od kogoś, przez kogo jest się trzymanym, więzionym : {{/stl 7}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyskoczyć [wyrwać się] jak filip z konopi — {{/stl 13}}{{stl 7}} zrobić nagle (zwłaszcza powiedzieć) coś nieodpowiedniego, niestosownego, głupiego w danej sytuacji, w danym momencie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ktoś wyskoczył, wyrwał się ze swoim pytaniem jak filip z konopi. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyrywać — → wyrwać …   Słownik języka polskiego

  • wyrywać — Wyrwać coś (kogoś) komuś z paszczy zob. paszcza 3. Wyrwać coś z korzeniami zob. korzeń 1. Wyrwać kogoś z czyichś rąk zob. ręka 49. Wyrwać komuś stołek spod tyłka zob. stołek 4. Wyrywać (sobie) włosy z głowy zob. włosy 1 …   Słownik frazeologiczny

  • filip — Wyrwać się, wyskoczyć jak filip z konopi «odezwać się nie w porę, powiedzieć coś niewłaściwego, niestosownego»: (...) wyrwawszy się jak filip z konopi, wyłożył im pospiesznie własną hipotezę wypadków, podpartą solidnymi obliczeniami. S. Lem,… …   Słownik frazeologiczny

  • konopie — Wyrwać się, wyskoczyć jak filip z konopi zob. filip …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”