- czynić
- ndk VIa, \czynićnię, \czynićnisz, czyń, \czynićnił, \czynićniony1. «wykonywać, robić coś, być czynnym, działać»
Wszystko, co czynił, czynił z pasją.
∆ Czynić jakimś, kimś, czymś «powodować stawanie się jakimś, kimś lub czymś»◊ Czynić cuda «dokonywać nadzwyczajnych rzeczy»◊ Czynić komuś honor «zaszczycać kogoś, przynosić zaszczyt»◊ Czynić honory domu «spełniać rolę gospodarza, gospodyni; podejmować gości»◊ Czynić postępy «osiągać coraz lepsze wyniki; rozwijać się»◊ Czynić starania, zabiegi o coś «starać się (usilnie), zabiegać o coś»◊ Czynić ujmę komuś, czemuś «ubliżać komuś, czemuś»◊ Czynić ustępstwa «ustępować»◊ Czynić wstręty komuś «stawać komuś na przeszkodzie, robić trudności»◊ przestarz. Czynić komuś awanse «okazywać komuś względy, wyróżniać kogoś»◊ Czynić sobie (komuś) gwałt «przymuszać się (przymuszać kogoś) do czegoś»□ Nie czyń drugiemu, co tobie niemiło.□ Nie wie prawica, co czyni lewica.2. «postępować, poczynać sobie, zachowywać się»◊ Czynić dobrze (komuś) «pomagać komuś»◊ Czynić zadość czemuś «odpowiadać jakimś wymaganiom w należyty sposób; zadowalać, dawać satysfakcję»3. «stanowić, wynosić, składać się na coś»Wydatki na żywność czynią dużą pozycję w budżecie domowym.
czynić się1. przestarz. strona zwrotna czas. czynićCzynię się twoim dłużnikiem.
2. przestarz. «być czynionym»Czynią się przygotowania do kongresu.
3. przestarz. «stawać się, dokonywać się»Czynił się dzień.
Słownik języka polskiego . 2013.
