rozwijać

rozwijać
ndk I, \rozwijaćam, \rozwijaćasz, \rozwijaćają, \rozwijaćaj, \rozwijaćał, \rozwijaćany - rozwinąć dk Vb, \rozwijaćnę, \rozwijaćniesz, \rozwijaćwiń, \rozwijaćnął, \rozwijaćnęła, \rozwijaćnęli, \rozwijaćnięty, \rozwijaćnąwszy
1. «rozprostowywać coś zwiniętego, rozkręcać; rozkładać szeroko, rozpościerać, rozpinać»

Rozwinąć kłębek wełny, rolkę papieru, zwój drutu.

Rozwijać nitkę z kłębka, materiał z beli.

Rozwinąć sztandary, żagle.

◊ Rozwinąć skrzydła (do lotu) «rozpocząć działanie na wielką skalę»
2. «odwijać coś zapakowanego, zawiniętego, zdejmować z czegoś osłonę, odpakowywać»

Rozwinąć paczkę, pakunek.

Rozwinąć kwiaty, śniadanie z papieru.

Rozwijać niemowlę z pieluszek.

3. «ustawiać w pewnym szyku, na pewnej przestrzeni, rozstawiać (wojsko, żołnierzy)»

Rozwijać pluton, kolumnę w linię bojową, w tyralierę.

Rozwijać wojsko do ataku.

4. «o roślinach: wykształcać z pączka, zarodka liść, kwiat; o kwiatach, liściach, pączkach: rozchylać, otwierać płatki, osiągać pełny wzrost; powodować rozwój, rozrost, rozkwit roślin»

Kwiat rozwijał płatki.

Jeszcze nie rozwinięte pączki.

Wiosna rozwinęła kwiaty.

□ Święta Zofija kłosy rozwija.
5. «wzmagać jakąś działalność, uintensywniać; wpływać na lepsze prosperowanie, na rozkwit czegoś; rozszerzać zasięg czegoś, rozbudowywać, powiększać coś»

Rozwijać agitację, propagandę.

Rozwijać inicjatywę, pomysłowość.

Rozwinąć ożywioną działalność.

Rozwinął całą energię, aby osiągnąć cel.

Rozwijać oświatę.

Rozwijać handel, przemysł.

Rozwinąć przedsiębiorstwo.

Rozwinąć hodowlę drobiu na wielką skalę.

∆ Rozwijać (jakąś) szybkość «o pojazdach mechanicznych, statkach, samolotach itp.: osiągać pewną szybkość»
6. «szerzej omawiać, przedstawiać coś, uzupełniać coś dodatkowymi informacjami, szczegółami»

Rozwinąć jakąś myśl.

Rozwinąć szerzej jakiś temat.

Rozwijać plany na przyszłość.

7. «wpływać na rozwój fizyczny, psychiczny lub umysłowy człowieka; wyrabiać, kształtować w kimś jakąś cechę»

Ćwiczenia gimnastyczne rozwinęły go fizycznie.

Rozwijał w sobie cierpliwość, wytrwałość.

Rozwijać w kimś zamiłowanie do muzyki.

Rozwijać swe umiejętności, wrodzone zdolności w jakimś kierunku.

Rozwijać w dziecku poczucie obowiązku, zamiłowanie do porządku.

rozwijać się - rozwinąć się
1. «być rozwijanym, rozpinanym, rozkładanym; odwijać się, rozkręcać się, rozprostowywać się»

Twardy drut z trudem się rozwijał.

Rozwinęły się sztandary.

2. «o grupie ludzi: ustawiać się w pewnym szyku (np. w szereg, tyralierę); zajmować pozycję na jakiejś przestrzeni»

Piechota rozwijała się w tyralierę.

3. «o roślinach: kształtować, wypuszczać liście, kwiaty, okrywać się liśćmi, kwiatami; o kwiatach, liściach, pączkach: rozchylać się, otwierać się»

Róże się rozwinęły.

Na drzewach rozwijają się już liście.

Pąki irysów szybko się rozwijają.

Z pączka rozwinął się piękny kwiat.

4. «przechodzić kolejne stadia ewolucji, rozwoju»

Dziecko rozwijało się normalnie.

Motyl rozwija się z poczwarki w postać dojrzałą.

Rozwijający się w jaju zarodek.

5. «osiągać wyższy poziom, przybierać na sile, nabierać rozmachu; mieć jakiś przebieg, przebiegać, toczyć się»

Choroba gwałtownie się rozwinęła.

Talent jego pięknie się rozwijał.

Rozwinęła się namiętna dyskusja.

Czytelnictwo na wsi stale się rozwija.

Fabryka rozwijała się coraz lepiej.

Przemysł bardzo się rozwinął.

Szybko rozwijające się wydarzenia.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • rozwijać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, rozwijaćam, rozwijaća, rozwijaćają, rozwijaćany {{/stl 8}}– rozwinąć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IVa, rozwijaćnę, rozwijaćnie, rozwijaćwiń, rozwijaćnął, rozwijaćnęli, rozwijaćnięty {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozwijać – rozwinąć — {{/stl 13}}{{stl 8}}{jakąś} {{/stl 8}}szybkość [prędkość] {{/stl 13}}{{stl 7}} o środkach lokomocji: osiągać jakąś prędkość : {{/stl 7}}{{stl 10}}Samochód, samolot, statek rozwija jakąś szybkość. Kierowca fiata rozwinął nadmierną szybkość i… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozwijać się – rozwinąć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} samoistnie rozprostowywać się, rozkładać się, rozpościerać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Loki się jej rozwinęły. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} o… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozwijać — Rozwinąć skrzydła (do lotu) zob. skrzydło 7 …   Słownik frazeologiczny

  • rozwijać się — Rozwija się spirala czegoś zob. spirala 2 …   Słownik frazeologiczny

  • rozwinąć — → rozwijać …   Słownik języka polskiego

  • rosnąć — rzad. róść ndk Vc, rosnąćnę, rośniesz, rośnij, rósł, rosła, rośli 1. «o żywych organizmach: rozwijać się do momentu osiągnięcia dojrzałości; wzrastać» Dziecko rośnie. Drzewa, kwiaty rosną. Rośnij kwiecie wysoko. (Mickiewicz) ◊ Rosnąć jak na… …   Słownik języka polskiego

  • miejsce — 1. Być na swoim miejscu «zajmować odpowiednie dla siebie stanowisko, wykonywać odpowiednią dla siebie pracę»: (...) ważna jest codzienna robota, pewność, że uczestniczy się we wspólnym wysiłku, że widzi się owoce swojej pracy, że człowiek czuje,… …   Słownik frazeologiczny

  • intelektualizować — ndk IV, intelektualizowaćzuję, intelektualizowaćzujesz, intelektualizowaćzuj, intelektualizowaćował, intelektualizowaćowany «czynić intelektualnym, rozumowym, rozwijać, wzbogacać intelektualnie; rozważać coś w sposób właściwy intelektualistom»… …   Słownik języka polskiego

  • kwitnąć — ndk Vc, kwitnąćnie, kwitł (kwitnął), kwitła «rozwijać się z pączka w kwiat, mieć kwiaty, okrywać się kwiatami» Lipy, jabłonie, grusze kwitną. Szpaler kwitnących róż. ∆ pot. Chleb, ser kwitnie «chleb, ser pokrywa się pleśnią» ∆ Paznokcie kwitną… …   Słownik języka polskiego

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”