napaść

I

ż V, DCMs. \napaśćści; lm M. \napaśćści

1. «napadnięcie, zwykle zbrojne, na kogoś albo na coś, zaatakowanie kogoś, zwykle znienacka, podstępnie, w celu obrabowania, pobicia itp.»

Napaść zbrojna.

Napaść nieprzyjaciela na kraj.

Odeprzeć, wstrzymać napaść.

Kraj zaskoczony napaścią.

Lękać się napaści bandytów.

2. «gwałtowne wystąpienie (słowne) przeciw komuś, zwykle nie uzasadnione, wywołane nienawiścią, uprzedzeniem»

Gwałtowna, niespodziewana, bezpardonowa napaść na kogoś.

II

dk Vc, \napaśćpadnę, \napaśćpadniesz, \napaśćpadnij, \napaśćpadł, \napaśćpadnięty, \napaśćpadłszy - napadać ndk I, \napaśćam, \napaśćasz, \napaśćają, \napaśćaj, \napaśćał, \napaśćany

1. «wystąpić zaczepnie przeciwko komuś albo czemuś, zwykle niespodziewanie, podstępnie i używając przemocy; rzucić się na kogoś lub na coś; uderzyć, zaatakować»

Napaść z bronią w ręku na bezbronnych.

Napadać na przechodniów, na podróżnych.

Napaść na obóz nieprzyjaciela.

Bandyci napadli na bank.

Kraj napadnięty przez wroga.

2. «wystąpić przeciwko komuś albo czemuś, zarzucić coś komuś gwałtownie»

Napadać na kogoś niesłusznie, bez uzasadnienia, bez zastanowienia.

Napaść na kogoś ostro, w przykrych słowach.

3. «o stanach psychicznych albo fizjologicznych, o ich objawach: opanować kogoś nagle; ogarnąć, opaść»

Napadła kogoś złość, wściekłość.

Napadały kogoś stany melancholii, przygnębienia.

Napadła ją senność.

Napadł go atak kaszlu, ziewania, duszności, mdłości.

◊ pot. Co cię napadło? «co ci przyszło do głowy, co ci się stało, dlaczego się tak (dziwnie, agresywnie) zachowujesz?»

4. → napadać

III

dk XI, \napaśćpasę, \napaśćpasiesz, \napaśćpaś, \napaśćpasł, \napaśćpasła, \napaśćpaśli, \napaśćpasiony, \napaśćpasłszy

«dać zwierzętom paszy, pozwolić im się najeść (zwykle na pastwisku), nakarmić je»

Napaść konie, krowy, gęsi.

Napasione bydło.

◊ Napaść czymś oczy «przyjrzeć się czemuś, nacieszyć się patrzeniem na coś; napatrzyć się»

napaść się strona zwrotna czas. napaść

Owce się napasły na hali.