wzruszyć

wzruszyć
dk VIb, \wzruszyćszę, \wzruszyćszysz, wzrusz, \wzruszyćszył, \wzruszyćszony - wzruszać ndk I, \wzruszyćam, \wzruszyćasz, \wzruszyćają, \wzruszyćaj, \wzruszyćał, \wzruszyćany
1. «wzbudzić uczucia, zwłaszcza uczucia tkliwości, czułości, wdzięczności itp., wywołać poruszenie; rozczulić, roztkliwić, rozrzewnić»

Wzruszyć kogoś głęboko.

Wzruszyć kogoś do głębi (serca), do łez, do żywego.

Wzruszyć kogoś łzami, płaczem, prośbami.

Wzruszająca skarga, prośba.

Wzruszające błaganie.

Wzruszające opowiadanie.

◊ Coś nikogo (kogoś) nie wzrusza «coś nikogo nie obchodzi, jest dla wszystkich (dla kogoś) obojętne»
◊ Ktoś wzruszyłby kamień, skałę, coś wzruszyłoby kamień, skałę «o kimś lub o czymś budzącym ogromne współczucie»
2. «poruszając, uderzając, trzęsąc zmienić położenie cząsteczek czegoś, zmieszać coś; przewrócić, przetrząsnąć, spulchnić»

Wzruszyć ziemię motyką.

Wzruszyć słomę widłami.

Wzruszyć pierze w poduszkach.

3. daw. «wyprowadzić coś z pierwotnego położenia, zmienić miejsce, położenie czegoś, wprawić coś w ruch; uruchomić, poruszyć»
dziś tylko we fraz. Wzruszyć ramionami lekceważąco, obojętnie, pogardliwie, wymownie, z niecierpliwością, ze złością itp. «wykonać charakterystyczny ruch ramionami ku górze, będący wyrazem obojętnej, lekceważącej lub innej postawy kogoś wobec kogoś lub czegoś»
wzruszyć się - wzruszać się «doznać uczuć tkliwości, czułości, rzewności; przejąć się czymś, rozczulić się, rozrzewnić się»

Wzruszyć się czymś bardzo, do głębi.

Wzruszać się szczerze, po ludzku.

Wzruszać się bez powodu, z błahej przyczyny.

Wzruszyć się czyimś losem, tragicznym położeniem.

Wzruszyć się do łez.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • wzruszyć — 1. Coś nikogo (kogoś) nie wzrusza «coś nikogo nie obchodzi, jest dla wszystkich (dla kogoś) obojętne»: (...) bezbronność, i to nie tylko poety, nikogo nie wzrusza. Najwyżej budzi pogardę. W. Gombrowicz, Walka. Spytałem, czy nic jej to nie wzrusza …   Słownik frazeologiczny

  • wzruszyć (się) — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. wzruszać (się) {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wzruszyć się — Kamień by się wzruszył «coś wzruszyłoby każdego, wywołałoby współczucie, podczas gdy osoba, której to dotyczy pozostaje nieczuła, obojętna»: Chodź. Elza nie powinna być sama. Idiotycznie to zabrzmi, ale się przejęłam. Mówię ci, tak strasznie… …   Słownik frazeologiczny

  • wzruszać się – wzruszyć się — {{/stl 13}}{{stl 7}} doznawać uczucia tkliwości, czułości, współczucia, litości; rozczulać się, rozrzewniać się, roztkliwiać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wzruszać się do głębi, bez powodu. Wzruszyć się na czyjś widok. Wzruszyć się melodramatem.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wzruszać — → wzruszyć …   Słownik języka polskiego

  • wzruszać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, wzruszaćam, wzruszaća, wzruszaćają, wzruszaćany {{/stl 8}}– wzruszyć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, wzruszaćszę, wzruszaćszy, wzruszaćszony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • głębia — Przejąć się, wzruszyć się itp. czymś do głębi; być czymś do głębi oburzonym, przejętym itp. «bardzo się czymś wzruszyć; być bardzo oburzonym, przejętym»: Przeląkł się do głębi. Matka mówiła dziwnym, mglistym głosem, jak gdyby z wielkiego… …   Słownik frazeologiczny

  • ramię — 1. Czekać na kogoś z otwartymi ramionami «czekać na kogoś z niecierpliwością, pragnąć czyjegoś przybycia»: Ojciec, już dobrze podpity i rozparty w krześle, czekał na niego z otwartymi ramionami. Wyślinił, wycałował, pomazał łzami. J. Komolka,… …   Słownik frazeologiczny

  • serce — 1. Brać, wziąć (sobie) coś do serca «przejmować się, przejąć się czymś, silnie odczuwać, odczuć coś»: Jak będziesz tak wszystko brał sobie do serca, to wykorkujesz raz, dwa, ani się obejrzysz (...). J. Krzysztoń, Obłęd. 2. Całym sercem, z całego… …   Słownik frazeologiczny

  • głębia — ż I, DCMs. głębiabi; lm D. głębiabi 1. «głębokie miejsce w jakimś zbiorniku wodnym, mające dużą odległość powierzchni wody od dna; poetycko: głęboki zbiornik wodny, wody głębokiej rzeki, jeziora itp.; głębina» Kilkunastometrowa głębia. Głębia… …   Słownik języka polskiego

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”