- gwiazda
- ż IV, CMs. gwieździe; lm D. gwiazd1. «ciało niebieskie złożone z gazów i plazmy, świecące wskutek reakcji termojądrowych zachodzących w jego wnętrzu; punkt świetlny widoczny na ciemnym niebie»
Niebo usiane gwiazdami.
Gwiazdy bledną, gasną, migocą, mrugają, świecą, zapalają się.
Oczy jak gwiazdy.
∆ astr. Gwiazda neutronowa «gwiazda, w której materia, wskutek wielkiej gęstości, przekształciła się w gaz złożony z neutronów»∆ Gwiazda nowa «gwiazda, której jasność wzrasta w krótkim czasie, po czym powraca do normy»∆ Gwiazda podwójna «układ dwóch gwiazd krążących wokół wspólnego środka masy»∆ Gwiazda zmienna «gwiazda, której jasność ulega regularnym lub nieregularnym zmianom w czasie»∆ Gwiazda supernowa «gwiazda nowa, która w chwili maksimum jasności oddziela wskutek wybuchu wewnętrznego gazową otoczkę rozpraszającą się w przestrzeni»◊ Gwiazda przewodnia «ideał, do którego się dąży, cel przyświecający komuś»◊ Gwiazda spadająca «meteor»◊ (Ktoś) spod ciemnej gwiazdy «(ktoś) najgorszy, ostatniego rzędu»◊ Czytać w gwiazdach «wróżyć na podstawie układu gwiazd»◊ pot. Zobaczyć wszystkie gwiazdy «doznać wrażenia migotania jasnych punktów przed oczami na skutek uderzenia w głowę»przen.a) «los, przeznaczenie, dola»Urodzić się pod szczęśliwą, pod złą gwiazdą.
Wierzyć w czyjąś gwiazdę.
b) «człowiek wyróżniający się w danej dziedzinie (szczególnie aktorka)»Gwiazda filmowa.
Wschodząca gwiazda literatury.
Gwiazda pierwszej wielkości.
W programie występuje plejada gwiazd.
2. «przedmiot, figura przypominająca kształtem lub blaskiem gwiazdę, mająca ramiona rozchodzące się promieniście z jednego punktu»Gwiazda szeryfa.
Gwiazda na choinkę.
3. «odznaka orderu mająca kształt gwiaździsty»Krzyż kawalerski z gwiazdą.
4. «rodzaj kolorowego lampionu w kształcie gwiazdy noszonego przez kolędników w okresie świąt Bożego Narodzenia»5. elektr. «rodzaj połączenia przewodów elektrycznych w układzie wielofazowym»
Słownik języka polskiego . 2013.
