- latać
- ndk I, \lataćam, \lataćasz, \lataćają, \lataćaj, \lataćał1. «przebywać drogą powietrzną pewną przestrzeń (zwykle tam i na powrót albo co pewien czas); unosić się, krążyć w powietrzu, fruwać»
Latać nisko, wysoko.
Latać nad ziemią, nad wodą, nad miastem.
Ptaki, owady, samoloty latają.
Kule, pociski latały gęsto.
∆ Latająca forteca «duży bombowiec»∆ paleont. Gady latające «Pterosauria, gady żyjące w erze mezozoicznej, mające błoniaste skrzydła»∆ Jaszczury latające «Pterosauria, kopalne gady latające, podobne do nietoperzy, żyjące w jurze i kredzie»∆ zool. Pies latający → kalong2. «odbywać podróże statkiem powietrznym; kierować takim statkiem, wchodzić w skład jego załogi»Latać balonem, helikopterem, samolotem.
Latać na szybowcu.
Latać na trasie Warszawa-Paryż.
∆ Personel latający «załoga samolotu»3. «być w ciągłym ruchu; przesuwać się tam i z powrotem, obiegać wkoło; drżeć, trząść się»Broda latała mu niespokojnie.
Ciemne (czerwone) płatki, plamy latają komuś przed oczami.
Latające oczy.
∆ Latający uniwersytet «w okresie zaborów: tajna szkoła wyższa, w której wykłady odbywały się w różnych miejscach, często zmienianych ze względu na bezpieczeństwo»4. pot. «udawać się gdzieś pospiesznie, czasem kilkakrotnie w to samo miejsce; biegać, uganiać; włóczyć się»Latać do apteki, do sklepu.
Latać po zakupy.
Latać po kawiarniach, po mieście.
Latać po schodach.
Latać w kusej kurteczce.
∆ Latający holender a) «legendarny statek stale pływający po morzach i nie mogący przybić do brzegu, ukazujący się jakoby marynarzom, gdy ich statek ma ulec zagładzie» b) «człowiek ruchliwy, nie mogący pozostawać dłużej na jednym miejscu»◊ pot. Latać jak kot z pęcherzem «nie móc usiedzieć na miejscu, nie zagrzewać nigdzie miejsca»◊ Latać z wywieszonym językiem, jęzorem «biegać załatwiając pilne sprawy, uwijać się»◊ Latać za kimś, latać za spódniczkami «narzucać się komuś z uczuciem, flirtować, romansować z wieloma kobietami»◊ posp. Latać z jęzorem «skarżyć, donosić na kogoś»
Słownik języka polskiego . 2013.