ostry

ostrzy, ostrzejszy

1. «o narzędziach, przyrządach, przedmiotach itp.: mający kłujące zakończenie lub tnącą, wyostrzoną krawędź przeznaczoną do cięcia, krajania»

Ostry nóż.

Ostra siekiera.

∆ Ostry nabój «podstawowy rodzaj naboju z pociskiem do broni palnej, przeznaczony do strzelań bojowych»

◊ Ostry język, dowcip, ostre pióro «język, dowcip itp. cięty, uszczypliwy, złośliwy»

2. «odczuwany w dotyku jako kłujący, szorstki, chropawy, mający nierówną, szorstką powierzchnię»

Ostra trawa.

Ostry żwir.

przen.

a) «surowy, bezwzględny, stanowczy, wymagający»

Ostry zwierzchnik, nauczyciel.

Ostry zakaz.

b) «zawierający, wyrażający naganę, krytykę, nieprzychylny stosunek do kogoś lub czegoś; karcący, opryskliwy, niegrzeczny»

Ostry ton.

Ostre słowa.

Ostra krytyka, ocena.

3. «skręcający pod kątem mniejszym od prostego, spiczasto zakończony, nie zaokrąglony»

Ostry zakręt.

Ostry nos.

Ostry dach, łuk.

∆ Ostre podejście (do góry), ostry zjazd «strome podejście, stromy zjazd»

∆ mat. Kąt ostry «kąt mniejszy od prostego»

4. «odznaczający się dużą intensywnością, nasileniem, mocą pod jakimś względem; budzący silną reakcję lub silnie działający na coś»

a) «w odniesieniu do potraw: mający intensywny, mocny, gorzki itp. smak; palący, gryzący, szczypiący»

Ostre przyprawy.

b) «silnie działający na powonienie»

Ostry zapach wody kolońskiej.

c) «o dźwiękach: wysoki, przenikliwy, przeraźliwy»

Ostry głos.

d) «bardzo mocno świecący, oślepiający»

Ostre światło reflektorów.

e) «mocno nasycony barwą; jaskrawy»

Ostre kolory.

f) «o uczuciach, wrażeniach, odczuciach: mocno odczuwany, silny»

Ostry ból, niepokój.

g) «w odniesieniu do zmysłów: wrażliwy, wyczulony, bystry, przenikliwy»

Ostry słuch, wzrok.

h) «przenikliwy, dokuczliwy, zimny»

Ostry wiatr, mróz, chłód.

i) «przebiegający w gwałtownej formie; burzliwy»

Ostra wymiana zdań.

Ostra dyskusja.

5. «wyraźnie odcinający się od tła, dobrze widoczny w szczegółach; wyrazisty»

∆ fot. Ostry obraz, ostre zdjęcie «obraz, zdjęcie przedstawiające wyraźnie kontury przedmiotu i wyraźne plamy świetlne»

6. «poruszający się szybko, szybko dokonywany: nagły, gwałtowny, szybki»

Ostry galop, marsz, strzał.

Ostra gra.

∆ sport. Ostra piłka «piłka wybita silnym rzutem»

∆ żegl. Ostry kurs «kurs, w którym statek żaglowy utrzymywany jest możliwie jak najbliżej linii wiatru»

7. «o chorobach i ich przebiegu: ciężki, występujący w formie bardzo intensywnej»

Ostre zapalenie wyrostka.

* Ostry dyżur «dyżur w szpitalu, w czasie którego szpital obowiązany jest przyjmować wszystkich zgłaszających się chorych potrzebujących natychmiastowej pomocy lub leczenia szpitalnego»

∆ Ostre pogotowie «stan alarmowej gotowości do jakiejś akcji (zwykle wojskowej)»