para

para
I
ż IV, CMs. parze; lm D. par
1. «substancja w fazie gazowej, w temperaturze niższej od temperatury krytycznej»

Para wodna.

Para wodoru, cynku, alkoholu.

Obłok, tuman, kłąb pary.

Ciśnienie pary (w kotle).

Para bucha, dymi, unosi się, idzie z czegoś.

Para skrapla się, osiada na czymś.

Szyby, okulary zachodzą parą.

∆ Gotować na parze «gotować potrawę umieszczoną nad gotującą się wodą»
fiz. Para nasycona «para będąca w równowadze termodynamicznej z cieczą, z której się tworzy, o prężności charakterystycznej dla danej temperatury i danej cieczy»
∆ Para nienasycona «para o prężności mniejszej (w danej temperaturze) od prężności pary nasyconej»
◊ Być, stać pod parą «o statku parowym, parowozie: być gotowym do odjazdu, mieć uruchomione maszyny»
◊ Ruszyć, iść, pędzić itp. pełną parą, całą parą, całą siłą pary «ruszyć, iść, pędzić itp. z największą możliwą szybkością»
2. «dech, tchnienie»

Uciekać co pary w koniach.

◊ Nie puścić pary z ust (pot. z gęby) «zamilczeć o czymś, nic nie powiedzieć, nie odezwać się»
◊ Ani pary z ust (pot. z gęby)! «zachowaj tajemnicę, ani słowa!»
II
ż IV, CMs. parze; lm D. par
1. «dwie jednakowe lub podobne sztuki czegoś; dwa oddzielne przedmioty jednakowe i symetryczne, stanowiące pewną całość; w żywym organizmie: dwa jednakowe i symetryczne narządy lub ich części spełniające jednakową funkcję»

Para butów, pończoch, rękawiczek, rąk, szyn.

Kilka par oczu patrzyło na nas.

Dobrać coś (np. buty, rękawiczki) do pary.

Samoloty lecą parami.

Wiersze rymują się parami.

◊ Coś jest nie do pary «coś jest nie od tej pary, nie od tego kompletu»
◊ Czegoś jest nie do pary «czegoś jest nieparzysta liczba»
◊ Coś idzie w parze z czymś «coś występuje równocześnie z czymś, jest stałym następstwem czegoś»
pot. żart. Inna para kaloszy «zupełnie co innego, odrębna sprawa»
2. «dwie osoby, najczęściej mężczyzna i kobieta, dwoje zwierząt, samiec i samica; dwoje, dwóch, dwie»

Zakochana, dobrana para.

Para małżonków, narzeczonych.

Para gołębi, koni.

Posuwać się (w tańcu), tańczyć para za parą.

Tańczyć w dwie pary, w pięć par.

Iść, pójść z kimś w parze.

Ustawić się w pary.

Maszerować, wchodzić parami.

◊ Młoda para, rzad. ślubna para «narzeczeni lub nowożeńcy; młode małżeństwo»
◊ Skojarzyć parę «doprowadzić do małżeństwa»
3. «jeden przedmiot składający się z dwóch symetrycznych, złączonych części, mający nazwę w liczbie mnogiej»

Para nożyczek, spodni, okularów.

Kupić dwie pary rajstop, śpioszków.

4. «jedna z dwóch sztuk lub dwóch istot stanowiących komplet (parę w zn. 1); jedność, jednostka (istota), której brak do kompletu»

Dobrać sobie, mieć parę do tańca.

Zgubiła się para od futrzanych rękawiczek.

niem. z łac.

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • para — para …   Dictionnaire des rimes

  • para — para·cen·tric; para·chordal; para·chute; para·drop; para·medic; para·noi·ac; para·noid; para·phrase; para·ple·gic; para·sphenoid; para·sympathetic; para·thyroid; para·typhoid; epi·para·sitism; para·biotically; para·blas·tic; para·blep·sis;… …   English syllables

  • Para — may refer to:*Para , in English, is an affix of Greek and Latin origin meaning beside, near, past, beyond or contrary *Para Dog faced Bat, a bat species from South and Central America *Para Loga, one among the seven Logas (seven upper worlds) in… …   Wikipedia

  • para — preposición 1. Indica finalidad: He llamado para felicitarte. 2. Seguida de nombre de profesión, puede sobrentenderse el verbo ser: Mi hermano estudia para (ser) ingeniero. 3. Indica el destino o el uso que se da a una cosa: alquilar un bici para …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • para — (Del ant. pora). 1. prep. Denota el fin o término a que se encamina una acción. 2. hacia (ǁ en dirección a). 3. U. para indicar el lugar o tiempo a que se difiere o determina el ejecutar algo o finalizarlo. Pagará para San Juan. 4. U. para… …   Diccionario de la lengua española

  • Para — steht für: Para (Peñamellera Baja), Ort in Asturien Para (Distrikt), Distrikt in Suriname den Para (Fluss), Fluss in Suriname die Para (Russland), Fluss in Russland Para (Währungseinheit), türkische, serbische, montenegrinische und jugoslawische… …   Deutsch Wikipedia

  • para — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. parze {{/stl 8}}{{stl 7}} gazowy stan skupienia cieczy lub ciała stałego, tworzący się w czasie podgrzewania : {{/stl 7}}{{stl 10}}Para wodna. Pary benzyny, ołowiu. Kłęby pary. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Pará — Saltar a navegación, búsqueda Pará …   Wikipedia Español

  • Pará — Symbole …   Deutsch Wikipedia

  • para- — 1 1. a prefix appearing in loanwords from Greek, most often attached to verbs and verbal derivatives, with the meanings at or to one side of, beside, side by side (parabola; paragraph; parallel; paralysis), beyond, past, by (paradox; paragogue);… …   Universalium

  • para — pàra ž <N mn e, G pȃrā> DEFINICIJA 1. žarg. novac [sitna para malo novca] 2. pov. stoti dio dinara, kao novčane jedinice (u SFR Jugoslaviji ili hrvatskog dinara u Republici Hrvatskoj itd.) 3. (ob. mn) novac, novčana sredstva 4. rij. kovani… …   Hrvatski jezični portal

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”