partia

ż I, DCMs. \partiatii; lm D. \partiatii (\partiatyj)

1. «organizacja społeczna jednocząca swoich członków na podstawie programu politycznego (doktryny, ideologii) wyrażającego interesy określonych grup (klas, warstw) społecznych i dążąca do realizacji tego programu przez zdobycie i sprawowanie władzy państwowej lub przez wpływanie na działalność ośrodków aktualnie dysponujących władzą; stronnictwo polityczne; w PRL: skrótowo o Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej»

Partia bolszewicka, socjalistyczna, komunistyczna.

Partie chadeckie, lewicowe, prawicowe.

Partie chłopskie, robotnicze, rewolucyjne.

Partia demokratyczna, konserwatywna, liberalna.

Partia rządząca, opozycyjna.

Być członkiem partii.

Należeć, zapisać się, wstąpić do partii.

Przyjąć kogoś do partii.

2. «grupa ludzi zebranych lub wydzielonych w pewnym celu; zespół»

Partia dzieci, gości, pracowników.

Stołownicy jadali partiami.

Gracze podzielili się na dwie partie.

3. «określona część jakiejś całości; wyodrębniona liczba przedmiotów, pewna ilość towaru; fragment, ustęp czegoś»

Partia gór, lasów.

Partia towaru, książek.

Dostarczać, przywozić, sprawdzać, wysyłać coś (np. węgiel) partiami.

Przeczytać partię utworu literackiego, naukowego.

4. «w grach towarzyskich i sportowych: część gry stanowiąca pewną całość»

Partia brydża, szachów.

Zasiąść do partii warcabów.

Przegrać, wygrać partię w karty, w szachy.

Zagrać partię bilardu.

∆ Zrobić partię «w brydżu: uzyskać zapis punktowy zamykający wstępną fazę gry poprzedzającą robra»

5. «rola lub część roli aktora w dramacie, operze itp.; w utworze wykonywanym zespołowo: głos, rola wykonawcy indywidualnego lub grupy wykonawców (np. chóru, orkiestry)»

Partia chóralna, instrumentalna, wokalna.

Partia tytułowa, tenorowa.

Grać, śpiewać, wykonać partię solową.

Partia Halki, Jontka.

6. przestarz. «odpowiedni kandydat (kandydatka) do małżeństwa; korzystne małżeństwo»

Bogata, odpowiednia, nieodpowiednia partia.

Szukać partii dla panny.

Być, stanowić (dobrą) partię.

Znaleźć, odrzucić świetną partię.

◊ Zrobić dobrą, świetną partię «korzystnie, dobrze się ożenić, dobrze wyjść za mąż»

‹łac.›