- pójść
- dk, pójdę, pójdziesz, pójdź, poszedł, poszła, poszli1. «udać się dokądś, idąc skierować się w którąś stronę; podążyć»
Pójść do kina, na spacer.
Pójść na przełaj, przed siebie.
Pójść w stronę lasu.
Pójść szybkimi krokami.
Ogary poszły w las. (Żeromski)
◊ Pójść do kogoś, dokądś jak w dym «pójść do kogoś, dokądś z ochotą, z zapałem, z pewnością, że się otrzyma to, czego się potrzebuje»◊ Pójść gdzie oczy poniosą «pójść byle gdzie, wszystko jedno dokąd; odejść skądś»◊ Pójść w ślad, w trop za kimś «pójść za kimś tą samą drogą śledząc, tropiąc kogoś»◊ Ktoś poszedł jak zmyty «ktoś wyszedł szybko, nic nie mówiąc, nic nie wskórawszy, zawstydzony, upokorzony»2. «rozpocząć jakąś czynność, wstąpić gdzieś (np. na uczelnię), zacząć pracować, uczyć się itp.»Pójść do pracy, na studia.
◊ do zn. 1 i 2: Pójść do łóżka, pójść spać itp. «położyć się spać»◊ Pójść do więzienia, za kratki itp. «zostać zaaresztowanym, skazanym na więzienie»◊ Pójść komuś na rękę «oddać komuś usługę, ułatwić coś komuś; pomóc»◊ Pójść na coś (np. na kompromis, na ustępstwa) «zdecydować się, zgodzić się na coś»◊ Pójść na dno «utonąć, zatonąć»◊ Pójść na emeryturę «zostać emerytem, zacząć otrzymywać emeryturę»◊ Pójść na lep czegoś «dać się zwieść, oszukać czemuś; znęcić się czymś»◊ Pójść na pierwszy ogień «zostać wysuniętym na pierwszy plan»◊ Pójść na swoje, na swój chleb «rozpocząć samodzielne życie, przestać być na czyimś utrzymaniu»◊ Pójść z torbami «bardzo zbiednieć»◊ Pójść o zakład «założyć się z kimś o coś»◊ Pójść pod mur, pod ścianę; pójść na szubienicę itp. «zostać rozstrzelanym; zostać powieszonym»◊ Pójść pod nóż «o zwierzętach rzeźnych, drobiu: zostać zarżniętym»◊ Pójść po rozum do głowy «zacząć nad czymś myśleć; wymyślić coś, poradzić na coś»◊ Pójść w czyjeś ślady, za czyimś przykładem «zrobić coś, postąpić podobnie jak ktoś»◊ Pójść w górę a) «wzrosnąć, podnieść się (np. o zarobkach); podrożeć (np. o towarach)» b) «o kimś: awansować»◊ Pójść w świat, pójść między ludzi «rozpocząć samodzielne życie, zacząć żyć wśród obcych»◊ Pójść za czyjąś radą «posłuchać czyjejś rady, zastosować się do czyjejś rady»◊ Pójść za kimś, za czymś «stać się naśladowcą kogoś, czegoś w zakresie formy, tematyki, np. literackiej»◊ Pójść z kimś do ołtarza «wziąć ślub, ożenić się z kimś, wyjść za kogoś za mąż»◊ Pójść z wizytą «udać się w odwiedziny»◊ Coś komuś poszło w pięty «coś się dało komuś we znaki, dotknęło kogoś do żywego»◊ Coś poszło z dymem «coś spłonęło, spaliło się»◊ Wino, wódka itp. poszły komuś do głowy, w nogi «wino, wódka itp. uderzyły do głowy, spowodowały zawroty głowy, utrudniły poruszanie się»◊ O co poszło? «co było przyczyną kłótni, konfliktu itp.»◊ pot. Pójść do ziemi, do grobu «umrzeć»◊ Pójść na grzybki, na zieloną trawkę «zostać usuniętym, stracić posadę»◊ posp. Pójść z kimś do łóżka «odbyć z kimś stosunek płciowy»◊ przestarz. Pójść w tan, w tany «zacząć tańczyć, zatańczyć»□ Lekko przyszło, lekko poszło.□ Nauka nie poszła w las.3. «zostać wysłanym; posunąć się, przemieścić się»Kula poszła bokiem.
Poszła depesza do Warszawy.
Paczka już poszła.
4. «odbyć się, ułożyć się, potoczyć się»Interesy, sprawy poszły dobrze, pięknie, źle.
Egzaminy poszły mu doskonale.
◊ Coś poszło jak po maśle «coś się udało, potoczyło się, ułożyło się dobrze, pomyślnie»◊ Coś poszło po czyjejś myśli «coś się rozwinęło zgodnie z czyimś życzeniem»5. «zostać użytym, obróconym na coś»Wszystkie jego oszczędności poszły na książki.
◊ Pójść w kąt «przestać być ważnym, zostać zepchniętym na dalszy plan»◊ Pójść w rozsypkę «o wojsku, oddziałach itp.: rozproszyć się, zostać rozpędzonym»◊ Coś poszło komuś na zdrowie «coś wpłynęło dodatnio na czyjeś zdrowie, posłużyło czyjemuś zdrowiu»◊ Coś poszło na marne «coś się zmarnowało, nie odniosło skutku, stało się bezużyteczne»◊ Coś poszło pod młotek «coś zostało poddane licytacji»◊ Coś poszło w niepamięć, w zapomnienie «coś zostało zapomniane, uległo zapomnieniu»6. pot. «zepsuć się, zniszczyć się całkowicie»Poszła żarówka.
Słownik języka polskiego . 2013.
