skakać

ndk IX, skaczę, skaczesz, skacz, \skakaćał - skoczyć dk VIb, \skakaćczę, \skakaćczysz, skocz, \skakaćczył

1. «odrywać się na chwilę od ziemi, odbijając się nogami; wykonywać skok albo skoki; posuwać się naprzód, wykonując skok lub skoki»

Dziewczynka skacząca przez skakankę.

Skakać przez rów, przez płot, przez przeszkody.

Skakać wzwyż.

Skakać w dal.

◊ Skakać koło kogoś, przed kimś «starać się dogodzić komuś, zabiegać o czyjeś względy, usługiwać z uniżoną uprzejmością»

◊ Skakać koło czegoś «usilnie starać się o coś, zabiegać koło czegoś»

◊ Serce skoczyło komuś do gardła «wzruszenie, strach zatamowały komuś oddech»

◊ Skakać z tematu na temat «rozmawiając z kimś zmieniać często temat, mówić co chwila o czymś innym»

□ Żeby kózka nie skakała, toby nóżki nie złamała.przen.

Plamki światła skakały po ścianie.

2. «wykonując skok, rzucać się, dostawać się dokądś lub wydostawać się skądś»

Wiewiórka skoczyła na drzewo.

Skoczyć z okna trzeciego piętra.

Skoczyć na konia.

Uciekający skoczył do bramy.

◊ Ktoś by skoczył dla kogoś w ogień «ktoś by wszystko dla kogoś zrobił, ktoś jest gotów na największe ofiary dla kogoś»

3. «uderzając o coś, odbijać się od tego»

Samochód skakał po wybojach.

Piłka skacze.

4. «rzucać się na kogoś lub na siebie wzajemnie z zamiarem bicia»

Skoczyć do kogoś z pięściami.

Skoczyli sobie do gardeł.

◊ Skakać komuś lub sobie wzajemnie do oczu «kłócić się zawzięcie»

5. tylko ndk «drżeć, trząść się, dygotać»

Dolna szczęka skakała mu z zimna.

◊ Litery, cyfry itp. skaczą komuś przed oczami, w oczach «komuś się wydaje, że nieruchome litery, cyfry itp. drżą»

6. «gwałtownie, ostro podnosić się, zwiększać się, wzrastać; czasem: wznosić się i opadać»

Akcje skaczą (w górę).

Słupek rtęci skoczył w górę.

7. → skoczyć