wyłączyć

dk VIb, \wyłączyćczę, \wyłączyćczysz, \wyłączyćłącz, \wyłączyćczył, \wyłączyćczony - wyłączać ndk I, \wyłączyćam, \wyłączyćasz, \wyłączyćają, \wyłączyćaj, \wyłączyćał, \wyłączyćany

1. «unieruchomić, wstrzymać maszynę, mechanizm przerywając dopływ poruszającej je energii; przerwać dopływ gazu, prądu itp.»

Wyłączyć lodówkę, motor, radio, telefon.

Elektrownia wyłączyła prąd.

2. «wyeliminować kogoś z jakiejś grupy społecznej; wydalić, usunąć kogoś skądś; wydzielić, odłączyć od czegoś»

Wyłączyć kogoś z rozmowy, z towarzystwa.

Ktoś wyłączony ze środowiska.

Wyłączyć kogoś z udziału w wygranej.

Wyłączyć kogoś z uczestnictwa w czymś.

∆ Nie wyłączając kogoś, czegoś «razem, łącznie z kimś, z czymś, nie pomijając kogoś, czegoś»

∆ filoz. Prawo wyłączonego środka «w logice: prawo, które głosi, że przedmiot istnieje lub nie istnieje, że ma pewną cechę lub jej nie ma, że zdanie jest prawdziwe lub fałszywe»

∆ mat. Wyłączyć wspólny czynnik poza nawias «przedstawić sumę algebraiczną w postaci iloczynu dwóch czynników, pisząc jeden z czynników, wspólny dla wszystkich składników sumy, poza nawiasem»

3. rzad. «uznać coś za niemożliwe; wykluczyć»

Okoliczności wyłączały samobójstwo.

wyłączyć się - wyłączać się

1. «wykluczyć nawzajem swoje istnienie»

Dwa zdania sprzeczne wzajemnie się wyłączają.

2. częściej w dk «przestać brać w czymś udział, przestać zajmować się czymś, przestać należeć do czegoś»

Wyłączyć się z rozmowy, z pertraktacji, z ogólnego nastroju.

Wyłączyć się z jakiejś pracy, działalności.

3. pot. «przestać rozmawiać przez telefon, wyłączyć aparat telefoniczny, położyć słuchawkę telefonu na widełki»

Proszę się wyłączyć!

4. rzad. «o mechanizmach: przerwać działanie, funkcjonowanie; zatrzymać się»

Adapter wyłączający się automatycznie.