zabrać

zabrać
dk IX, \zabraćbiorę, \zabraćbierzesz, \zabraćbierz, \zabraćał, \zabraćany - zabierać ndk I, \zabraćam, \zabraćasz, \zabraćają, \zabraćaj, \zabraćał, \zabraćany
1. «pozbawić kogoś czegoś, odebrać coś komuś, wziąć coś sobie»

Zabrać koleżance książkę.

Złodzieje zabrali wszystko z mieszkania.

Przedszkolaki zabierały sobie zabawki.

Powódź zabrała dobytek całej wioski.

◊ Zabierać komuś czas «zajmować kogoś swoimi sprawami, zaprzątać kogoś czymś»
◊ Coś (jakaś sprawa, jakieś działanie) zabiera ileś czasu «coś (jakaś sprawa, jakieś działanie) zajmuje ileś czasu, na zrobienie czegoś potrzeba ileś godzin»
◊ Coś zabiera jakąś przestrzeń «coś wypełnia jakąś przestrzeń, zajmuje ileś miejsca, sprawia, że robi się ciasno»
◊ Zabrać głos «zacząć mówić, przemówić, wypowiedzieć się (także w piśmie)»
2. «wziąć coś ze sobą udając się w drogę; umożliwić komuś (lub czemuś) odbycie wspólnej podróży; także o pojazdach: przyjąć pasażerów, ładunek, zostać załadowanym czymś»

Zabrać dzieci na spacer.

Zabrać do pociągu gazety, pisma.

Wyjeżdżając na urlop zabierał ze sobą psa.

Autobus zabiera pięćdziesięciu pasażerów.

Statek zabrał z portu cały ładunek.

◊ Zabrać do grobu tajemnicę «umrzeć nie wyjawiwszy jakiejś tajemnicy»
3. «usunąć kogoś, coś skądś, przenieść w inne (właściwe) miejsce»

Zabrać z półki swoje rzeczy.

Zabrać krzesła z pokoju do kuchni.

Krew zabiera produkty przemiany materii.

Zabrano chorego do szpitala.

◊ Wojna, choroba, śmierć kogoś zabrała «ktoś zginął na wojnie, ktoś umarł»
4. «uprowadzić kogoś siłą pozbawiając wolności»

Aresztowanych zabrano na Pawiak.

zabrać się - zabierać się
1. «rozpocząć wykonywanie czegoś, zacząć coś robić, przystąpić do jakiejś czynności; przygotować się do czegoś»

Zabrać się do pracy, do nauki, do czytania.

2. pot. «zacząć się zajmować kimś lub czymś, stosować jakieś środki wobec kogoś, czegoś»

Zabrać się do bumelantów.

Muszę się za ciebie zabrać.

Zabrać się do leczenia.

3. zwykle dk, pot. «przyłączywszy się do kogoś pójść, pojechać z kimś, wykorzystać pojazd jadący w pożądanym kierunku; pojechać jakimś środkiem lokomocji»

Zabrał się z kolegami na wycieczkę.

Zabrał się ze starszym rodzeństwem do kina.

Zabrać się przypadkowym samochodem.

Nie zabrał się do tramwaju.

4. pot. «odejść, wyjść, wynieść się skądś (zwykle w formie rozkazu)»

Zabieraj się stąd!


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • zabrac — ZABRÁC s.n. (înv.) 1. Mustrare aspră; ocară. 2. Încercare grea; primejdie. – et. nec. cf. rus. z a b r a k. Trimis de spall, 27.02.2002. Sursa: DEX 98  ZABRÁC, zabrácuri, s.n. (din sl. zazrakŭ [din zazrjeti = a certa]) …   Dicționar Român

  • zabrać — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}zabierać;{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}wojna [choroba, śmierć] {{/stl 7}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}{{stl 7}}zabrała {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zabrać — euf. Wojna, choroba, śmierć itp. kogoś zabrała «ktoś zginął na wojnie, ktoś umarł»: Ofensywa niemiecka na Verdun w czasie I wojny zabrała wszystkich mężczyzn w rodzinie Dominique. Trzech synów zginęło w bitwie, pradziadek zmarł kilka lat po… …   Słownik frazeologiczny

  • zabrać się — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}zabierać się {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}zabrać się II {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk IIb, zabrać siębiorę się, zabrać siębierze się, zabrać siębierz się, pot. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zabrać [wziąć] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}(ze sobą) do grobu {{/stl 13}}{{stl 7}} mieć jakiś sekret, tajemnicę i umrzeć, nie wyjawiwszy go (jej) nikomu i nie pozostawiwszy żadnej możliwości jej poznania; dochować, nie zdradzić swej tajemnicy : {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zabrać się — euf. Zabrać się (z tego świata) «umrzeć»: (...) tak szybko zabrał się z tego świata... Roz bezp 1999. Zabierać się do czegoś jak pies do jeża zob. pies 24 …   Słownik frazeologiczny

  • zabierać się – zabrać się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przystępować do robienia czegoś; zaczynać, rozpoczynać robienie czegoś; brać się za coś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zabierać się do pracy. Nie mogę zabrać się do pisania pracy… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zabierać – zabrać głos — {{/stl 13}}{{stl 7}} publicznie wyrażać, wypowiadać swoje zdanie, przemawiać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na wstępie zabrał głos przewodniczący. Nie zabierać głosu w dyskusji. Zabrać głos w polemice prasowej. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • brać – wziąć [zabierać – zabrać] kuper [tyłek] w garść [w troki] — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} opuszczać jakieś miejsce, pomieszczenie, wynosić się, odchodzić skądś; zabierać się, zbierać się skądś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wziął kuper w garść i więcej się nie pokazywał. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wziąć się [zabrać się] do pióra — {{/stl 13}}{{stl 7}} zostać pisarzem, zacząć pisać zawodowo : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wziął się do pióra jeszcze w czasie studiów. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”