zostać

zostać
dk, \zostaćstanę, \zostaćstaniesz, \zostaćstań, \zostaćstał - zostawać ndk IX, \zostaćstaję, \zostaćstajesz, \zostaćwaj, \zostaćwał
1. «nie opuścić jakiegoś miejsca, nie zmienić miejsca pobytu, nie wyjść skądś; pozostać»

Zostać dłużej na urlopie.

Zostać u kogoś na kolacji.

Zostać przy chorym na noc.

Zostać w domu z powodu niepogody.

Zostań ze mną, nie odchodź!

◊ Zostać na drugi rok «o studencie, uczniu: powtarzać ten sam rok nie zaliczywszy egzaminów, tę samą klasą nie dostawszy promocji»
◊ Zostać w tyle (za kimś, za czymś) a) «dać się komuś wyprzedzić, wyminąć; nie nadążyć za kimś, nie dotrzymać komuś kroku» b) «nie dorównać komuś pod jakimś względem»
◊ Coś zostało w czyjejś głowie, pamięci, w czyimś sercu «coś zostało zapamiętane, nie uległo zapomnieniu»
◊ (Niech) to zostanie między nami «(niech) się o tym nikt nie dowie poza nami»
2. «stać się resztą, pozostałością czegoś, po czymś»

Z dawnych mebli zostały tylko fotele.

Z całej rodziny zostały dwie osoby.

Zostało jeszcze trochę czasu.

◊ Zostały z kogoś skóra i kości «ktoś bardzo wychudł, zmizerniał»
◊ Kamień na kamieniu nie został «o budynkach, miastach itp.: zostać całkowicie zburzonym»
3. «stać się spadkiem, spuścizną»

Po rodzicach został majątek.

Po przodkach zostały portrety.

Dla dzieci zostaną po mnie meble.

przen.

Zostanie po kimś pamięć, wspomnienie.

4. «znaleźć się w jakimś położeniu, w jakiejś sytuacji (zwykle przykrej)»

Zostać bez grosza.

Zostać bez dachu nad głową.

Oddział został bez dowódcy.

◊ Zostać na placu «zwyciężyć, zmusić przeciwników, rywali do ustąpienia»
◊ Zostać przy swoim «nie zmienić zdania, opinii o czymś»
◊ Zostać przy życiu «nie umrzeć, nie zginąć»
5. tylko dk «stać się jakimś, kimś, czymś; ulec czemuś»

Zostać ojcem.

Zostać czyjąś żoną.

Zostać lekarzem.

Zostać kaleką.

Zostać samotnym.

Zostać odznaczonym.

Samochód został uszkodzony.

zostać się - zostawać się to samo, co zostać - zostawać
a) pot. w zn. 1: Zostać się u kogoś na obiedzie.
b) pot. w zn. 4: Chory został się bez opieki.
c) przestarz. w zn. 2: Ile ci się pieniędzy zostało!
d) przestarz. w zn. 3: Oddał wszystko, co się zostało po ojcu.

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • zostać — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}zostawać {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}zostać II {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk IVc, zostaćstanę, zostaćstanie, zostaćstań {{/stl 8}}{{stl 7}} występuje jako łącznik w… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać — 1. Coś zostało w czyjejś głowie, pamięci, w czyimś sercu «coś zostało zapamiętane, nie uległo zapomnieniu»: Są obrazy, które wystarczy raz zobaczyć, a zostają na zawsze w pamięci. J. Czapski, Patrząc. Wspomnienia te zostały na zawsze w moim sercu …   Słownik frazeologiczny

  • zostać [być] przypartym do muru — {{/stl 13}}{{stl 7}} zostać (być) postawionym (przez okoliczności zewnętrzne, przez kogoś) w sytuacji niepozostawiającej wyboru, zmuszonym do zrobienia czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ktoś jest przyparty do muru i musi sprzedać samochód. Ktoś został …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać na lodzie — {{/stl 13}}{{stl 7}} znaleźć się nieoczekiwanie w przykrym położeniu, stracić niespodziewanie szansę na realizację swoich planów, zostać oszukanym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie zdała na studia i została na lodzie. Wspólnicy zniknęli z pieniędzmi i… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać [być] kimś — {{/stl 13}}{{stl 7}} osiągnąć sukces, powodzenie, być poważanym, cenionym, zamożnym, sławnym; mieć wysoką pozycję : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dzięki swojej pracy został kimś. W swojej branży był kimś. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać na drugi rok — {{/stl 13}}{{stl 7}} o osobie uczącej się: nie otrzymać promocji, repetować, powtarzać tę samą klasę {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać [pozostać] na placu boju — {{/stl 13}}{{stl 7}} odnieść zwycięstwo, pokonać kogoś, zmusić przeciwnika do ustąpienia : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na placu boju pozostały najlepsze drużyny. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać ugodzonym strzałą Erosa — {{/stl 13}}{{stl 7}} zakochać się w kimś {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać w jednej koszuli — {{/stl 13}}{{stl 7}} znaleźć się w biedzie, nędzy : {{/stl 7}}{{stl 10}}Latami trwonił majątek i został w jednej koszuli. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zostać na drugi rok — Repetować określony przedmiot w szkole lub na studiach Eng. To repeat a class in school or a year at the university …   Słownik Polskiego slangu

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”