- że
- 1. «spójnik łączący ze zdaniem nadrzędnym zdania podrzędne lub ich równoważniki rozwijające treść składników zdania nadrzędnego (często w połączeniu z wyrazami oznaczającymi przekazywanie wiadomości, procesy myślowe, doznania, stany uczuciowe)»
Powiedział, że za tydzień wyjeżdża.
Wierzę, że osiągniesz swój cel.
Myślał, że zdąży zrobić to w terminie.
2. «spójnik łączący ze zdaniem nadrzędnym zdania podrzędne (lub ich równoważniki) wyrażające rację, przyczynę, uzasadnienie tego, o czym się mówi w zdaniu nadrzędnym»Nie kupił więcej, dlatego że zabrakło mu pieniędzy. książk. Że miał dużo czasu, poszedł do kina.
3. «spójnik łączący ze zdaniem nadrzędnym zdania podrzędne (lub ich równoważniki) wyrażające skutek tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym»Śnieg uprzątnięto na tyle, że już jeździły autobusy.
Tak był zmęczony, że ledwo doszedł do schroniska.
Na chodniku była taka kałuża, że trudno było przejść.
4. «wyraz o charakterze ekspresywnym, rozpoczynający zdanie wyrażające zwykle niezadowolenie, zdumienie»Że też ona zawsze musi się spóźniać!
Że mi to wcześniej nie przyszło na myśl!
5. książk. «partykuła (pisana osobno) wchodząca w skład wyrażeń złożonych o charakterze spójnikowym lub modalnym»Pierwszy zabrał głos, jako że był najstarszy.
Miał duże doświadczenie, mimo że był jeszcze dość młody.
Zdrowy był jak dawniej, tyle że posiwiał.
Słownik języka polskiego . 2013.