- cisza
- ż II, DCMs. ciszy, blm1. «brak wszelkich dźwięków, odgłosów, hałasów; cichość, milczenie»
Uroczysta, niczym nie zmącona, głucha, grobowa, śmiertelna cisza.
Cisza, aż w uszach dzwoni.
Mącić, zakłócać ciszę.
Cisza panuje, zapada.
Cisza zalega coś.
W takiej ciszy - tak ucho natężam ciekawie, że słyszałbym głos z Litwy. (Mickiewicz)
◊ Cisza jak makiem siał (zasiał) «absolutna, zupełna cisza»przen.a) «spokojne życie, spokojny czas bez zaburzeń, niezwykłych wydarzeń i wstrząsów; okres pokoju»Cisza domowego ogniska.
Cisza klasztornego życia.
Chwilowa cisza w czasie bitwy.
b) «wewnętrzny spokój, równowaga duchowa; ukojenie, uspokojenie»Cisza w czyimś sercu, w czyjejś duszy.
Twarz pełna ciszy.
2. «wezwanie do uciszenia się, milczenia, zachowania spokoju; cicho!»Cisza - krzyknął ostro na dzieci.
3. «stan atmosfery bez wiatru lub z bardzo słabym powiewem»Bezwietrzna, martwa cisza.
Cisza morska, cisza na morzu.
Cisza w przyrodzie.
Pas, strefa ciszy.
◊ Cisza przed burzą «pozorny spokój pełen napięcia, zdenerwowania, poprzedzający jakieś oczekiwane przykre wydarzenie»
Słownik języka polskiego . 2013.