- kawał
- m IV, Ms. \kawałale; lm M. -y1. D. -a«znaczna część jakiejś masy, całości; duży wycinek, urywek, fragment czegoś»
Kawał chleba, mięsa.
Uciąć, ukroić duży, spory kawał czegoś.
Drzeć, dzielić, krajać coś na kawały.
Rozszarpać, roztrzaskać, roznieść, rozpaść się w kawały.
◊ Kawał drogi «daleko, duża odległość»◊ Dobry, ładny, spory kawał drogi «dość, znacznie daleko, dość duża, znaczna odległość»◊ Kawał świata «bardzo duża przestrzeń, odległość, wiele krajów; bardzo daleko»◊ Kawał chłopa, mężczyzny «wysoki, silny, potężny mężczyzna»◊ Kawał drania, łobuza «wielki drań, łobuz»◊ Kawał czasu, grosza, roboty «dużo czasu, pieniędzy, pracy»◊ Kawał życia «długi okres życia, wiele lat»2. D. -upot. «dowcipna, często dwuznaczna anegdotka; dowcip»Opowiadać kawały.
Sypać kawałami.
◊ Gruby, pieprzny, słony, tłusty kawał «nieprzyzwoity dowcip»3. D. -upot. «zażartowanie z kogo; figiel, psota»Robić coś dla kawału.
Zrobić komuś kawał.
Słownik języka polskiego . 2013.