- kawałek
- m III, D. \kawałekłka, N. \kawałekłkiem; lm M. \kawałekłki1. «niewielka część jakiejś całości; odcinek, fragment, urywek czegoś»
Kawałek chleba, mydła, papieru, tortu.
Nauczyć się kawałek wiersza.
Przepisać kawałek tekstu.
Brać kawałek czegoś, dać każdemu po kawałku czegoś.
Ciąć, drzeć, dzielić, kroić na kawałki.
Rozbić się, rozlecieć się na kawałki a. w kawałki.
◊ Kawałek drogi «niewielka odległość, niedaleko»◊ Dobry, ładny, spory kawałek drogi «dość duża odległość, dość daleko»◊ Zobaczyć, zwiedzić kawałek świata «zobaczyć, zwiedzić wiele krajów»◊ Dać się za kogoś, za coś a. dla kogoś porąbać, posiekać w kawałki «być gorącym zwolennikiem czegoś, oddanym przyjacielem kogoś; chcieć zrobić dla kogoś, czegoś wszystko»◊ Ostatni kawałek chleba «reszta skromnego pożywienia, ostatnie środki utrzymania; praca nie przynosząca zaszczytu lub bardzo ciężka»◊ Dzielić się z kimś ostatnim kawałkiem chleba «dzielić się z kimś ostatkiem czego, zwłaszcza pożywienia, wyrzekać się czegoś dla kogoś»◊ Ciężki kawałek chleba «ciężka, znojna praca, sposób zarobkowania nie dający korzyści proporcjonalnych do włożonego wysiłku; z trudem zdobyte środki utrzymania»◊ Pracować ciężko, w pocie czoła na kawałek chleba, na suchy kawałek chleba «pracować ciężko, w pocie czoła na skromne utrzymanie; zarabiać niewiele»◊ pot. Kawałek ołówka, noża «jakikolwiek ołówek, nóż»◊ Coś jest w jednym kawałku, zrobione z jednego kawałka «coś jest w całości, nie podzielone na części, zrobione z jednolitego materiału»2. pot. «niewielki utwór muzyczny, zwłaszcza muzyki lekkiej»Grać, wygrywać skoczne kawałki.
3. pot. «sztuka bielizny w praniu»Przeprać kilka kawałków.
4. tylko w lm, pot. «anegdotki, zabawne historyjki»Opowiadać różne kawałki.
◊ Mówić, opowiadać, posp. zalewać głodne kawałki «mówić, opowiadać głupstwa, bzdury, brednie»
Słownik języka polskiego . 2013.
