- kolumna
- ż IV, CMs. \kolumnanie; lm D. \kolumnaumn1. «wolno stojący element architektoniczny w kształcie cylindrycznego słupa, składający się z głowicy, trzonu i bazy, zwykle podtrzymujący pewne partie budowli; czasem pełni funkcję dekoracyjną, stanowi podstawę pomnika lub sam pomnik»
Kamienna, marmurowa kolumna.
Dziedziniec zamkowy ozdobiony kolumnami.
Sklepienie świątyni wspierało się na kolumnach.
Jest u nas kolumna w Warszawie, na której usiadają podróżne żurawie. (Słowacki)
∆ Kolumny doryckie, jońskie, korynckie, romańskie, gotyckie i in. «kolumny jako podstawowe elementy różnych porządków architektonicznych»2. «długi, zwarty szyk marszowy; grupa ludzi uformowana w długi, zwarty oddział»Kolumna wojskowa, ćwiczebna.
Kolumna czwórkowa.
Kolumna piechoty.
Kolumna więźniów, jeńców, demonstrantów.
Czoło kolumny.
Iść, maszerować kolumną, w kolumnie.
Ustawiać się w kolumny.
3. «zwarty szyk, w którym żołnierze, pojazdy, wozy bojowe itp. znajdują się jeden za drugim; szyk okrętów na morzu lub samolotów w powietrzu podczas lotu zespołowego; grupa pojazdów w zwartym szyku, pod jednym kierownictwem»Kolumna pancerna, zmotoryzowana.
Kolumna czołgów, ciężarówek, motocykli.
4. «zorganizowany zespół ludzi mający do wykonania określone zadanie, często o charakterze społecznym»Kolumna sanitarna, dezynfekcyjna, epidemiologiczna, porządkowa.
5. «odpowiednio uformowany (przełamany) skład drukarski jednej stronicy książki, czasopisma itp.; odbitka jednej stronicy takiego składu; strona, stronica»Kolumny jednołamowe, wielołamowe.
Kolumna tytułowa.
Składać, łamać kolumny.
Zamieścić artykuł na pierwszej kolumnie dziennika.
6. «pionowy rząd liczb, cyfr lub liter»Wpisywać kolumny cyfr w kratki zeszytu.
7. techn. «pionowy element stanowiący część kadłuba maszyny; słup»∆ Kolumna kierownicy «element kierowniczego mechanizmu samochodu, nieruchoma osłona wału, na którego końcu osadzone jest koło kierownicy»∆ chem. fiz. Kolumna destylacyjna a. rektyfikacyjna «pionowe, cylindryczne urządzenie do rozdzielania mieszanin ciekłych za pomocą wielokrotnej jednoczesnej destylacji, stosowane w procesach absorpcji, adsorpcji, rektyfikacji, chłodzenia itp.»∆ rad. Kolumna dźwiękowa a. głośnikowa «wolno stojący zespół głośników umieszczonych we wspólnej obudowie, używany w dużych salach i przestrzeniach otwartych, np. na ulicach, placach, stadionach»∆ roln. Kolumna parnikowa «urządzenie do parowania ziemniaków i innych roślin okopowych na paszę, składające się z kotła parowego i kilku kotłów na ziemniaki, do których para doprowadzana jest rurami»∆ żegl. Kolumna masztu «dolna część masztu, od pięty do miejsca połączenia ze stengą»‹łac.›
Słownik języka polskiego . 2013.
