krzyżować

krzyżować
ndk IV, \krzyżowaćżuję, \krzyżowaćżujesz, \krzyżowaćżuj, \krzyżowaćował, \krzyżowaćowany
1. «układać coś na krzyż»

Krzyżować nogi, ręce.

◊ Krzyżować szpady, szable a) «mierzyć się z kimś w walce na szpady, szable» b) «ścierać się z kimś w ostrej, zaciekłej dyskusji, ostro polemizować»
2. «niweczyć, unicestwiać, psuć coś (najczęściej plany, zamiary itp.

Przyjazd rodziny krzyżował jego plany.

3. «przybijać kogoś do krzyża, zadawać komuś śmierć przez ukrzyżowanie»
4. «łączyć płciowo lub wegetatywnie dwa różne genetycznie organizmy (zwierzęce, roślinne) w celu uzyskania potomstwa dziedziczącego nowe cechy»

Krzyżować rasy bydła.

5. żegl. «płynąć zygzakiem pod wiatr, lawirować»
krzyżować się
1. «być ułożonym na krzyż, przebiegać prostopadle do siebie, rozchodzić się na różne strony z jednego punktu»

Za miastem drogi krzyżowały się.

Na niebie krzyżowały się światła reflektorów.

2. «łączyć się, być krzyżowanym»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • krzyżować — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, krzyżowaćżuję, krzyżowaćżuje, krzyżowaćany {{/stl 8}}– pokrzyżować {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Ia {{/stl 8}}{{stl 7}} psuć, udaremniać, unicestwiać czyjeś plany, zamiary itp. : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pogoda pokrzyżowała… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • krzyżować — (z kimś) spojrzenia zob. spojrzenie. Krzyżować z kimś szablę (szable), szpadę (szpady), miecz (miecze) zob. skrzyżować …   Słownik frazeologiczny

  • krzyżować się – skrzyżować się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} o czymś poruszającym się lub traktowanym jakby było w ruchu: przybierać układ krzyża; stawać się ułożonym na krzyż : {{/stl 7}}{{stl 10}}Tu drogi krzyżują się. Jedna linia… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • parada — 1. Coś, ktoś jest nie od parady «coś, ktoś jest jakimś (kimś) nie tylko z nazwy, z pozoru, ale w rzeczywistości»: Ja też umiem czasem w mordę dać. Mam rączkę nie od parady. J. Iwaszkiewicz, Sława. 2. pot. Wchodzić, włazić komuś w paradę… …   Słownik frazeologiczny

  • skrzyżować — Skrzyżować, krzyżować z kimś szablę (szable), szpadę (szpady), miecz (miecze) a) «stoczyć, toczyć z kimś walkę na białą broń»: Rzymianie oglądali się trwożliwie dokoła i nie chcieli się bić, dopiero gdy z tłumu zaczęły padać gniewne okrzyki:… …   Słownik frazeologiczny

  • spojrzenie — Skrzyżować, krzyżować (z kimś) spojrzenia «o dwóch patrzących osobach: spojrzeć, spoglądać na siebie równocześnie, w tym samym momencie»: – Pytam, czy to prawda?... Skrzyżowali spojrzenia. Sabina wytrzymała wzrok ojca, nie odpowiedziała. Nie… …   Słownik frazeologiczny

  • szabla — przestarz. Roznieść (kogoś) na szablach «zabić kogoś, rozsiekać szablami»: Gdzie te czasy, kiedy garstka szlachciurów potrafiła roznieść na szablach kilka wsi. CKM 11/2000. Skrzyżować, krzyżować z kimś szablę (szable) zob. skrzyżować …   Słownik frazeologiczny

  • szpada — Skrzyżować, krzyżować z kimś szpadę (szpady) zob. skrzyżować …   Słownik frazeologiczny

  • zabić — 1. Świat zabity deskami, pot. dechami; wieś, dziura zabita deskami, pot. dechami «miejsce bardzo odległe od głównych dróg, do którego nie dochodzą żadne wieści ze świata; zapadła dziura»: Świat tam głuchy, zabity deskami. Co pewien czas szukałem… …   Słownik frazeologiczny

  • zabijać — 1. Świat zabity deskami, pot. dechami; wieś, dziura zabita deskami, pot. dechami «miejsce bardzo odległe od głównych dróg, do którego nie dochodzą żadne wieści ze świata; zapadła dziura»: Świat tam głuchy, zabity deskami. Co pewien czas szukałem… …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”