ludzki

\ludzkidzcy

1. «dotyczący człowieka, ludzi, należący do człowieka»

Ludzkie głosy.

Ludzka mowa.

Ludzkie gadanie.

Ludzka praca.

Ludzka życzliwość.

Ludzki wysiłek.

Czaszka ludzka, szkielet ludzki.

Budowa ludzkiego ciała.

Istota ludzka.

Rozum, umysł ludzki.

Życie, losy ludzkie.

Zwykłe ludzkie sprawy, kłopoty.

Osiedla ludzkie.

Pamięć ludzka jest zawodna.

Przybrać ludzką postać.

Zrobiony ludzką ręką.

Puszcza nie tknięta ludzką stopą.

Tygodniami nie widzieć ludzkiej twarzy.

Zrobić wszystko, co w ludzkiej mocy.

∆ książk. Ród, rodzaj ludzki «ludzkość, ludzie»

◊ Coś przechodzi ludzkie pojęcie, wyobrażenie «coś jest niezwykłe, nieprawdopodobne, trudne do zrozumienia»

2. «zgodny z naturą człowieka, pojmowaną jako dobrą, taki, jaki powinien cechować człowieka; odznaczający się przychylnością, wyrozumiałością; humanitarny, dobry, łagodny, życzliwy»

Ludzkie traktowanie.

Ludzki stosunek do podwładnych.

Być ludzkim dla jeńców, dla więźniów a. względem jeńców, więźniów.

Być pozbawionym ludzkich uczuć, wyzutym z ludzkich uczuć.

Ciągle wymyśla, nie usłyszysz od niego ludzkiego słowa.

3. «odpowiedni dla ludzi, możliwy dla nich do wytrzymania, taki jak należy, przyzwoity»

Ludzkie jedzenie, ubranie, mieszkanie.

Ludzkie warunki pracy.

4. przestarz. «należący do służby, najemników»

po ludzku

1. «w sposób właściwy człowiekowi, ludziom; przychylnie, życzliwie, łagodnie»

Obejść się z kimś, potraktować kogoś po ludzku.

Rozmówić się z kimś, zagadać do kogoś po ludzku.

2. «jak należy, jak powinno być; porządnie, przyzwoicie, należycie»

Mieszkać, żyć po ludzku.

Ubrać się, zjeść po ludzku.

Wyglądać po ludzku.

Usiądź i zachowuj się po ludzku!