marsz

m II; lm M. -e, D. -ów

1. D. -u

«posuwanie się naprzód równomiernym, rytmicznym krokiem, równomierny, rytmiczny chód; maszerowanie»

Długi, uciążliwy, forsowny, szybki marsz.

Iść równym marszem.

Śpiewać w marszu.

Pułk zbierał się do marszu.

∆ Marsz! marsz do domu, marsz za drzwi, marsz stąd itp. «wynoś się, idź precz»

∆ sport. Marsz patrolowy, jesienny, marsz z przeszkodami itp. «konkurencje sportowe polegające na przebyciu w najkrótszym czasie określonej trasy równomiernym, rytmicznym chodem»

∆ wojsk. Marsz! «komenda nakazująca ruszenie równomiernym rytmicznym krokiem; maszeruj! naprzód!»

∆ Biegiem marsz! «komenda nakazująca ruszenie biegiem»

2. D. -u

«regularny ruch zorganizowanych grup wojska, harcerzy, sportowców itp. w wyznaczonym kierunku»

Przygotowywać się do marszu.

3. DB. -a

«utwór muzyczny w takcie parzystym, w tempie zależnym od okolicznościowego charakteru tego utworu (od bardzo wolnego do bardzo szybkiego), w założeniu przeznaczony do utrzymania równomiernego rytmu kroków osób maszerujących»

Marsz bojowy, wojenny.

Marsz powitalny, triumfalny, weselny.

Marsz pogrzebowy, żałobny.

Grać marsza.

∆ Marsz generalski «uroczysty marsz grany w czasie przeglądu oddziałów wojskowych, dokonywanego przez dowódcę w stopniu generała»

◊ pot. żart. Kiszki komuś marsza grają «komuś burczy w brzuchu z głodu, ktoś jest głodny»

‹fr.›