mierzyć

mierzyć
ndk VIb, \mierzyćrzę, \mierzyćrzysz, mierz, \mierzyćrzył, \mierzyćrzony
1. «określać ilość, wielkość czegoś (kogoś), przez porównanie z odpowiednią jednostką miary; dokonywać pomiarów, wymierzać; wydzielać coś miarką, odmierzać»

Mierzyć tkaninę, plac, mieszkanie.

Mierzyć temperaturę, ciśnienie.

Mierzyć coś taśmą, metrem, krokami.

Mierzyć głębokość rzeki.

Zegar mierzy czas.

◊ Mierzyć kogoś, coś wzrokiem, spojrzeniem, oczyma «spoglądać na kogoś, na coś, przyglądać się komuś, czemuś uważnie, badawczo, krytycznie, niechętnie lub groźnie»
◊ Mierzyć kogoś, coś jakąś miarą, miarką «oceniać kogoś lub coś w jakiś sposób»
□ Jaką miarką mierzysz, taką ci odmierzą.przen.

Mierz siły na zamiary, nie zamiar podług sił. (Mickiewicz)

2. «sprawdzać, czy coś jest odpowiednie, czy pasuje do własnej lub czyjejś figury, części ciała»

Mierzyć suknię u krawcowej.

Mierzyć okulary, pierścionek.

Mierzyć dziecku buciki.

3. «brać kogoś, coś na cel, godzić w kogoś, coś; celować»

Mierzyć w kogoś z broni.

Mierzyli do siebie z pistoletów.

Długo mierzył, nim strzelił.

◊ Wysoko mierzyć «mieć wielkie ambicje, aspiracje»
mierzyć się
1. strona zwrotna czas. mierzyć w zn. 1

Mierzył się co rok.

2. «mierzyć wzajemnie jeden drugiego»
◊ Mierzyć się wzrokiem, oczami, spojrzeniem «przypatrywać się sobie wzajemnie uważnie, krytycznie, niechętnie, groźnie»
3. «dorównywać komuś lub czemuś pod jakimś względem; równać się, konkurować z kimś, czymś»

Nie móc się mierzyć z kimś.

4. książk. «stawać do walki, zapasów, zawodów z kimś; walczyć»

Mierzyć się z wrogiem.

Mierzyć się z kimś na szable.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • mierzyć — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIa, mierzyćrzę, mierzyćrzy, mierzyćrzony {{/stl 8}}– wymierzyć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIa {{/stl 8}}{{stl 7}} brać kogoś, coś za cel, celować z czegoś (broni, procy itp.) w coś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mierzyć w… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • mierzyć — 1. Mierzyć kogoś, coś swoją, własną miarką, miarą «sądzić według siebie, oceniać ze swojego punktu widzenia»: (...) mierzył ludzi swoją miarą i wierzył, że każdy tak samo uwielbia życie jak on, ponadto wierzył, że ludzie są dobrzy i miłosierni ( …   Słownik frazeologiczny

  • mierzyć się — I – zmierzyć się {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mierzyć siebie, najczęściej swój wzrost : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mierzyła się często z nadzieją, że choć trochę urosła. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2 …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • mierzyć się — wzrokiem, oczami, spojrzeniem «przypatrywać się sobie nawzajem uważnie, krytycznie, groźnie lub z niechęcią»: Przez dobrą minutę siedzieliśmy naprzeciwko siebie w zupełnym milczeniu, mierząc się tylko badawczo wzrokiem. M. Brandys, Śladami …   Słownik frazeologiczny

  • mierzyć – zmierzyć — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}oczami [okiem, wzrokiem] (od stóp do głów) {{/stl 13}}{{stl 7}} uważnie, badawczo, z zaciekawieniem, wymownie, przyglądać się komuś, przenosząc wzrok w kierunku pionowym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zmierzył mnie… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wysoko mierzyć — {{/stl 13}}{{stl 7}} być ambitnym i próbować osiągnąć jakiś trudny cel; mieć wysokie aspiracje : {{/stl 7}}{{stl 10}}– Co chcesz studiować? – Grafikę na ASP w Warszawie. – Wysoko mierzysz! {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • miara — 1. Dopełniła się, przepełniła się, przebrała się miara, miarka; coś dopełniło miary czegoś, przepełniło miarę czegoś «jest czegoś, zwykle czegoś złego, więcej niż można znieść lub tolerować»: Miarka się przebrała i oczekujemy, że premier dojdzie… …   Słownik frazeologiczny

  • miarka — Odpłacić komuś równą, tą samą miarką «odpłacić tym samym, odwzajemnić się» Dopełniła się, przepełniła się, przebrała się miarka zob. miara 1. Mierzyć kogoś, coś jakąś miarką zob. miara 3. Mierzyć kogoś, coś swoją, własną miarką zob. mierzyć 1.… …   Słownik frazeologiczny

  • własny — 1. Na własną prośbę; na własne żądanie a) «dobrowolnie, zgodnie z wolą zainteresowanego, na jego życzenie»: Policja podała, że na własną prośbę wypisał się ze szpitala. Rzecz 15/03/2000. b) żart. «z własnej winy»: (...) wbrew zdrowemu rozsądkowi …   Słownik frazeologiczny

  • wysoko — 1. Coś, ktoś stoi wysoko, wyżej od kogoś, od czegoś (niż ktoś, niż coś) «coś ma wielką wartość, ktoś znaczy więcej niż ktoś inny»: Gdzie konieczności obiektywne stawiają literaturze przeszkody, tam jest ona potrzebna i autorytet jej stoi wysoko w …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”