nadać

nadać
dk I, \nadaćdam, \nadaćdasz, \nadaćdadzą, \nadaćdaj, \nadaćdał, \nadaćdany - nadawać ndk IX, \nadaćdaję, \nadaćdajesz, \nadaćwaj, \nadaćwał, \nadaćwany
1. «ofiarować, przyznać komuś coś, obdarzyć kogoś czymś»

Nadać komuś ziemię na własność.

Nadać komuś lub czemuś odznaczenie, order, tytuł, godność.

Nadać komuś lub czemuś autonomię, prawa, przywileje.

Nadać beneficjum, dobra.

Nadać szlachectwo.

◊ Nadać komuś, czemuś imię, nazwę, przydomek «nazwać kogoś, coś imieniem; dać komuś, czemuś nazwę, przydomek»
◊ Diabli nadali, licho nadało kogoś albo coś «ktoś się zjawił lub coś się stało, przydarzyło w nieodpowiednim momencie, nie w porę»
2. «sprawić, spowodować, żeby ktoś (coś) nabrał (nabrało) określonych właściwości, cech; zrobić coś w celu zmiany wyglądu»

Nadać komuś, czemuś kształt, urok, wygląd, ton, polor.

Nadać czemuś piętno, znaczenie, wartość.

Przekrzywił czapkę, by nadać sobie wygląd zawadiacki.

Wejście jej nadało inny tok rozmowie.

3. «przekazać przesyłkę w urzędzie pocztowym, na kolei w celu przesłania jej adresatowi; wysłać»

Nadać bagaż, list, paczkę, telegram.

4. «przekazać, przesłać jakieś treści za pomocą fal radiowych lub w inny sposób»

Radio nadało wiadomości poranne.

Nadano komunikat o sytuacji na froncie.

Słuchał nadawanego koncertu muzyki poważnej.

Telewizja nadała program dla dzieci.

5. pot. «polecić, zarekomendować komuś coś; nastręczyć, naraić»

Nadać, nadawać komuś robotę.

6. tylko ndk, pot. «mówić dużo, nie dopuszczając nikogo do głosu»

Nadawał od rana do wieczora.

7. tylko ndk, pot. «obgadywać kogoś»

Nadawać na koleżankę.

8. → nadawać
nadać się - nadawać się częściej ndk «być odpowiednim, stosownym do czegoś lub na coś»

Nadać się do pracy, do jakiejś roli.

Nie nadawać się na jakieś stanowisko.

Buty nie nadawały się do noszenia.

Materiał nadawał się na pokrycie mebli.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • nadać — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}nadawać I{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}diabli nadali {{/stl 7}}{{stl 8}}{kogoś, coś} {{/stl 8}}{{stl 7}}; licho nadało [przyniosło] {{/stl 7}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nadąć — dk Xc, nadąćdmę, nadąćdmiesz, nadąćdmij, nadąćdął, nadąćdęła, nadąćdęli, nadąćdęty nadymać ndk I, nadąćam, nadąćasz, nadąćaj, nadąćał, nadąćany «dmąc napełnić coś powietrzem lub innym gazem, uczynić wzdętym; nadmuchać» Nadąć balonik, materac.… …   Słownik języka polskiego

  • nadać — pot. Nadawać na tych samych falach «rozumieć się bardzo dobrze»: – Tekla jest bardzo charyzmatyczna i nadajemy na tych samych falach – mówi Beata. – Mamy w sobie bardzo dużo ekspresji. Cosm 9/2000. Diabli kogoś, coś nadali, licho kogoś, coś… …   Słownik frazeologiczny

  • nadać się — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. nadawać się {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nadąć (się) — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. nadymać (się) {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • NADAC — North American Dog Agility Council (Miscellaneous » Dogs Related) …   Abbreviations dictionary

  • nadawać – nadać bieg sprawie — {{/stl 13}}{{stl 7}} powodować, żeby coś zostało załatwione (o sprawach załatwianych urzędowo) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zanim nadano bieg sprawie, minęło kilka miesięcy. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nadawać się – nadać się — {{/stl 13}}{{stl 7}} być odpowiednim do czegoś lub na coś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Deski nadają się na podłogę. Teren nadaje się pod budowę. Nadawać się na redaktora. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nadymać się – nadąć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} odpowiednio wciągając powietrze do ust, powodować wypukłość policzków : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nadął się i zdmuchnął świecę. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nadymać się – nadąć się [puszyć się – napuszyć się] jak indor — {{/stl 13}}{{stl 7}} ironicznie: być zarozumiałym, dumnym z siebie, zadufanym w sobie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chodził nadęty jak indor. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”