należeć

należeć
ndk VIIb, \należećżę, \należećżysz, \należećleż, \należećżał, \należećżeli
1. «być czyjąś własnością, być przedmiotem czyjegoś posiadania»

Majątek należał do dziadka.

2. «być czyimś mężem lub kochankiem, żoną lub kochanką»

Tych dwoje młodych należało do siebie.

3. «być częścią, elementem czegoś, wchodzić w skład jakiejś całości, w zakres czegoś, być członkiem czegoś, być jednym z wielu; zaliczać się»

Należeć do organizacji, do partii.

Zespół należał do najlepszych w kraju.

Ryś i wilk należą do drapieżników.

4. «brać w czymś udział, być uczestnikiem czegoś»

Należeć do spisku.

5. «stanowić czyjś przywilej, obowiązek lub czyjeś prawo, wchodzić w zakres czyichś kompetencji, czyjejś działalności»

Władza należy do ludu.

Te prace należą do sprzątaczki.

należy, należałoby nieos.
«trzeba, powinno się, wypada, wolno, przystoi»

Należy zachować spokój.

Należałoby najpierw się zastanowić nad całą sprawą.

◊ (Tak) jak należy «w sposób właściwy, należyty; (tak) jak trzeba»
należeć się
1. «przysługiwać komuś, stanowić dług, powinność, należność, zapłatę»

Za sprzątanie należy się 100 zł.

Należy mu się wypoczynek, nagroda, pochwała, uznanie.

◊ pot. Niewiele się komuś należy «ktoś jest bliski śmierci, ktoś wkrótce umrze»
2. rzad. «wyleżeć się długo, do woli»
należy się nieos.
przestarz. «trzeba, wypada»
dziś tylko we fraz. Jak się należy «w sposób właściwy, należyty; jak trzeba»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • należeć — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIa, należećżę, należećży, należećżał, należećżeli {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} stanowić czyjąś własność : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ten zegarek należy do mojego ojca. {{/stl 10}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • należeć się — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. 3. os ndk VIa, należeć sięży się, należeć siężało się {{/stl 8}}{{stl 7}} przysługiwać komuś, przypadać komuś w udziale, stanowić czyjś dług, wynagrodzenie, powinność : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ile się panu należy za tę usługę? …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • należeć — Coś należy do dobrego tonu zob. ton 1. Ktoś czuje się, zachowuje się, postępuje jakby świat do niego należał zob. świat 13 …   Słownik frazeologiczny

  • należeć się — Coś się komuś od życia należy zob. życie 5. Niewiele się już komuś należy zob. niewiele. Oddać, co się komuś należy zob. oddać 1 …   Słownik frazeologiczny

  • być — ndk jestem, jesteś, są, będę, będziesz, będą, bądź, był I w funkcji samodzielnej «zajmować pewne miejsce w rzeczywistości» 1. «mieć byt, istnieć, żyć» Cichy, jakby go nie było. Pomnik jest do dzisiaj. Nie było cię jeszcze na świecie. Był sobie… …   Słownik języka polskiego

  • dusza — ż II, DCMs. duszaszy; lm D. dusz 1. «ogół właściwości, dyspozycji psychicznych człowieka, władze duchowe człowieka; psychika, świadomość» Hart, moc, wielkość duszy. Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną do tych pagórków leśnych, do tych łąk… …   Słownik języka polskiego

  • Poland Is Not Yet Lost — Mazurek Dąbrowskiego English: Dąbrowski s Mazurka One of a series of postcards, designed by Juliusz Kossak, illustrating the lyrics of Mazurek Dąbrowskiego National an …   Wikipedia

  • mieć — 1. Ktoś ma coś wypisane w oczach; ktoś ma coś wypisane, napisane na czole, na twarzy, pot. na gębie «po kimś widać wyraźnie, jaki ma nastrój, charakter lub jakie ma zamiary»: Miałem chyba wypisane na czole, że po długim pobycie przyjechałem z… …   Słownik frazeologiczny

  • nazwisko — Mieć nazwisko a) «być, stać się znanym, sławnym»: Dziś mają nazwiska, nie wiadomo dlaczego. Znaczą, brylują po pismach, udzielają się w radiu... W. Kowalewski, Powrót. b) «należeć do znanej rodziny»: (...) ma nazwisko (...) będzie mu łatwiej… …   Słownik frazeologiczny

  • ręka — 1. Być, znajdować się, spoczywać w czyichś rękach, w czyimś ręku a) «być czyjąś własnością, należeć do kogoś»: Wieczorem większa część Pragi znajdowała się w rękach powstańców. J. Andrzejewski, Popiół. b) «zależeć od kogoś»: W tym czasie ogólne… …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”