- nasz
- nasi, odm. jak przym.«zaimek dzierżawczy odpowiadający zaimkowi osobowemu my»a) «oznacza, że to, co jest wyrażone przez rzeczownik, do którego się odnosi, jest w posiadaniu, w użytkowaniu itp. zespołu osób, z których jedną jest mówiący, lub jest częścią składową organizmu osoby mówiącej i innych osób»
To nasze meble, a nie wasze.
O naszym ogrodzie my decydujemy.
Nasze twarze są opalone.
◊ W naszych oczach a) «w sposób dla nas widoczny; w czasie, w którym na coś patrzymy» b) «według naszej oceny»◊ Naszym zdaniem, zdaniem naszym «zgodnie z tym, co myśli w danej sprawie mówiący (wyrażenie łagodzące kategoryczność sądu, oceny)»◊ Nie nasza rzecz, sprawa «to nas nie powinno interesować, nie wchodzi w zakres naszych obowiązków»◊ Tyle naszego, że (co)… «jedyną naszą przyjemnością, korzyścią jest to, że (co)…»◊ pot. Nasze na wierzchu «mieliśmy rację, wygrywamy»◊ Dobra nasza «wyrażenie ekspresywne o charakterze wykrzyknikowym uwydatniające zadowolenie»◊ Nasze kawalerskie «toast wznoszony przez kawalerów za ich zdrowie, żartobliwie wznoszony również przez niekawalerów»b) «oznacza, że mówiący i inni są częścią składową zespołu określonego przez rzeczownik, któremu towarzyszy ten zaimek»Przyłączył się do naszej grupki.
Wstąpił do naszej organizacji.
◊ Nasz człowiek «osoba z nami związana, której można zaufać»◊ Nie nasz «obcy, cudzoziemski, zagraniczny»c) «oznacza, że to, co wyraża rzeczownik, któremu towarzyszy, pozostaje w jakimś stosunku do osób mówiących»Nasi przyjaciele.
Nasze dzieci.
Nasza ojczyzna.
d) «w połączeniu z oznaczeniem czasu oznacza, że czas ten wiąże się z trwaniem życia zespołu, w którego skład wchodzi mówiący»W naszych czasach, za naszych czasów.
∆ Nasza era «powszechnie używana rachuba lat, której początek jest wiązany z czasem narodzenia Chrystusa»∆ Przed naszą erą (z oznaczeniem roku) «w czasie, w roku liczonym wstecz od początku rachuby lat wiązanej z czasem narodzenia Chrystusa»e) «w połączeniu z określeniem miejsca oznacza, że miejsce to jest związane z mówiącym i zespołem, w którego skład on wchodzi»Rozwój naszego miasta.
f) «oznacza, że to, co wyraża rzeczownik, któremu ten zaimek towarzyszy, stanowi przedmiot szczególnego zainteresowania osób mówiących»Nasz podróżnik ruszył dalej.
g) «w połączeniu z nazwami czynności (stanu) tworzy wyrażenia odpowiadające zdaniom, w których my jest podmiotem, a dana nazwa czynności (stanu) jest orzeczeniem, np. nasz wyjazd = my wyjeżdżamy»Mamy chłopców na nasze rozkazy.
h) «wchodzi w skład wyrażeń odpowiadających zdaniom, w których my jest dopełnieniem względem tego, co oznacza wyraz określony, np. nasze wychowanie = (sposób, w jaki) nas wychowano»Pomścimy nasze krzywdy.
nasz nasiw użyciu rzecz., zwykle w lm «zespół osób wchodzących w skład tej samej grupy co my, związanych z nami lub darzonych przez nas sympatią, zainteresowaniem»Nasi zwyciężyli wroga.
po naszemu pot. «zgodnie z naszymi zwyczajami, tak samo jak my; w naszym języku»
Słownik języka polskiego . 2013.
