- opuścić
- dk VIa, opuszczę, \opuścićcisz, opuść, \opuścićcił, opuszczony - opuszczać ndk I, \opuścićam, \opuścićasz, \opuścićają, \opuścićaj, \opuścićał, \opuścićany1. «zmienić położenie czegoś przez skierowanie ku dołowi; zniżyć, zwiesić, spuścić»
Opuścić rękę.
Opuścić głowę na piersi.
Opuścić flagę do połowy masztu.
Opuszczać łódź na wodę.
Stać z bezradnie opuszczonymi rękami.
∆ Opuścić oczy, wzrok, wejrzenie itp. «spojrzeć w dół pochylając głowę»◊ Opuścić ręce «załamać się moralnie, zrezygnować z działania»◊ pot. Opuścić uszy, opuścić nos na kwintę «stracić humor, fantazję, rezon, upaść na duchu»2. «obniżyć cenę, spuścić z ceny»Sprzedawca opuścił 2 złote na kilogramie owoców.
3. «odejść od kogoś, skądś, zostawić kogoś samego, porzucić kogoś; oddalić się, wyjechać, porzucić coś»Opuścić żonę, dzieci.
Opuścić dom, rodzinę, bliskich.
Opuścić kraj, miasto.
Opuścić stanowisko, urząd.
Opuścić pokój, izbę, salę (obrad).
∆ Nie opuszczać łóżka, łoża «leżeć, pozostawać w łóżku z powodu choroby; być obłożnie chorym»◊ Opuścić szkołę, uczelnię, ławę szkolną itp. «ukończyć szkołę, zakończyć naukę w szkole, na uczelni; przestać się uczyć w szkole, na uczelni»◊ Opuścić ziemię, świat «umrzeć»◊ Opuszczają kogoś siły, zdrowie, humor, szczęście, powodzenie, odwaga itp. «ktoś opada z sił, traci zdrowie, humor, odwagę; komuś przestaje dopisywać zdrowie, sprzyjać, towarzyszyć szczęście, powodzenie itp.»4. «pominąć, przeoczyć, przepuścić coś (np. w czytaniu lub w piśmie); nie przyjść, nie stawić się gdzieś»Opuszczać lekcje.
Czytając opuszczał całe stronice.
Opuszczać wiersze przepisując tekst na maszynie.
Nie opuścił żadnego dnia pracy.
Nie opuścił ani jednego tańca.
Nie opuścił żadnej zabawy.
opuścić się - opuszczać się1. «zostać opuszczonym, skierowanym ku dołowi; obniżyć się, zniżyć, osunąć się, opaść»Winda opuszczała się w głąb szybu.
Chmury opuszczały się coraz niżej.
2. częściej dk «stać się leniwym, apatycznym; zaniedbać się w pracy, w ubiorze itp.»Opuścić się w nauce, w pracy, w służbie.
Postarzał się i opuścił.
Słownik języka polskiego . 2013.