pęd

m IV, D. -u, Ms. \pęddzie; lm M. -y

1. blm

«bardzo szybkie posuwanie się naprzód, pędzenie, bieg, lot; bardzo szybki ruch, funkcjonowanie czegoś»

Gwałtowny, niepowstrzymany, szalony, żywiołowy pęd.

Pęd pociągu, maszyny.

Pęd powietrza, wody, wiatru.

◊ Owczy pęd «bezmyślne, ślepe naśladowanie działania innych, uleganie nastrojom ogółu»

◊ Robić coś w pędzie «robić coś bardzo szybko, w biegu»

◊ pot. W te pędy «bardzo szybko, nie zwlekając; natychmiast»

2. blm

«wewnętrzna potrzeba, skłonność, zamiłowanie do czegoś»

Pęd do wiedzy, do nauki.

Budzić, rozbudzać pęd do czegoś, np. do muzyki, turystyki.

3. «zasadnicza część roślin naczyniowych, składająca się z łodygi i liści, kwiatów lub pąków»

Pęd główny, skrócony, wydłużony.

Pędy boczne, nadziemne, podziemne.

Dzikie pędy.

Pędy leszczyny.

Pędy puszczają.

Podcinać pędy.

∆ Pęd kwiatonośny «szypułka»

pędem «bardzo szybko, co tchu, galopem»

Pędem pobiegła do domu.

Puścił się pędem na przełaj.

◊ Całym pędem «najszybciej, jak tylko można»