plac

m II, D. -u; lm M. -e, D. -ów

1. «duża, wolna przestrzeń w mieście, powstała najczęściej przy zbiegu lub skrzyżowaniu ulic, zwykle otoczona zabudową architektoniczną; pełni różne funkcje, np. miejsca zebrań publicznych, postoju pojazdów, rynku targowego, węzła komunikacyjnego i in.»

Plac miejski.

Plac zamkowy.

Plac targowy, wyścigowy, sportowy.

Plac defilad.

Plac budowy.

Plac zabaw, ćwiczeń a. plac do zabaw, do ćwiczeń.

Pomnik stał na placu, na środku placu.

Mieszkać przy placu Grunwaldzkim.

Z placu promieniście rozchodziły się ulice.

2. «teren wydzielony pod zabudowę oraz teren wokół zabudowy»

Dom z obszernym placem.

Handel placami.

Kupować, sprzedawać place.

3. przestarz. «miejsce bitwy, potyczki, pojedynku; pole walki»

◊ Plac bitwy, boju itp. «teren, miejsce, na którym toczy się bitwa, bój itp.»

◊ książk. Dotrzymać placu «nie dać się komuś zwyciężyć, prześcignąć w jakiejś dziedzinie»

◊ Ustąpić z placu «uznać się za pokonanego w jakiejś sytuacji; wycofać się, usunąć się»

◊ Zostać na placu «zwyciężyć, zmusić przeciwników, rywali do ustąpienia»

◊ Stanąć, stawić się na placu «przyjąć pojedynek; przybyć na miejsce pojedynku»

‹niem.›