potęga

ż III, CMs. \potęgaędze; lm D. \potęgaęg

1. zwykle blm «siła w działaniu, w oddziaływaniu na coś; skuteczność, moc»

Potęga przyrody.

Potęga pieniędzy, złota.

Potęga oświaty, słowa.

Potęga miłości, woli, rozumu.

W słowach tylko chęć widzim, w działaniu potęgę. (Mickiewicz)

2. zwykle blm «przewaga w jakiejś dziedzinie (zwykle materialnej) politycznej, gospodarczej, wojskowej; znaczenie, wielkość, władza»

Potęga majątkowa.

Potęga państwa.

Potęga feudałów.

Doprowadzić kraj do potęgi.

Dojść do potęgi.

◊ Rosnąć, wzrastać itp. w potęgę «stawać się coraz potężniejszym, bardziej wpływowym»

◊ Stanąć, znaleźć się u szczytu potęgi «zyskać najwyższą przewagę, znaczenie, wpływ»

3. «ktoś potężny, mający duże znaczenie, wpływ, przewagę nad innymi; coś potężnego, silnego; siła; najczęściej: potężne państwo, dawniej także potężna armia»

Potęga militarna, polityczna.

Potęgi morskie, europejskie.

Dwie wrogie potęgi stanęły naprzeciw siebie.

Armia to potęga.

Był potęgą w sferach naukowych.

Stanowić potęgę.

Chłop potęgą jest i basta. (Wyspiański)

4. mat. «iloczyn równych czynników, napisany za pomocą dwu liczb: podstawy (tj. liczby potęgowanej) i wykładnika potęgi wskazującego, ile razy należy daną liczbę potęgowaną pomnożyć przez siebie»

∆ Potęga druga danej liczby «iloczyn danej liczby przez nią samą; kwadrat liczby»

∆ Potęga trzecia danej liczby «iloczyn trzech czynników równych danej liczbie; sześcian liczby»

∆ Podnieść, podnosić liczbę do określonej potęgi «pomnożyć liczbę przez siebie określoną ilość razy»

na potęgę pot. «bardzo dużo; w dużym stopniu, bardzo mocno»

Pracować na potęgę.

Tyć, rosnąć na potęgę.

Pić na potęgę.

Coś się drze na potęgę.