- przeniknąć
- dk Va, \przeniknąćnę, \przeniknąćniesz, \przeniknąćnij, \przeniknąćnął, \przeniknąćnęła, \przeniknąćnęli, \przeniknąćnięty, \przeniknąćnąwszy - przenikać ndk I, \przeniknąćam, \przeniknąćasz, \przeniknąćają, \przeniknąćaj, \przeniknąćał1. «o zapachach, dźwiękach, wilgoci itp.: przedostać się przez coś dokądś, do środka czegoś; rozprzestrzenić się w czymś, wypełnić, przesycić coś sobą»
Zapach róż przeniknął z ogrodu do mieszkania.
Krzyki z ulicy przenikają przez otwarte okno.
Światło przenika przez zasłony.
Woń spalenizny przenika pomieszczenie.
Powietrze, ubranie przeniknęło wilgocią.
◊ Kogoś przenika zimno, chłód, przenikają kogoś dreszcze «komuś jest dotkliwie zimno, ktoś ma dreszcze z zimna»◊ Kogoś przenika dreszcz niepokoju, strachu, zgrozy, wzruszenia (zwykle na myśl o czymś) «ktoś się czegoś boi, ogarnia kogoś niepokój, strach itp. (na myśl o czymś)»przen.Radość przenika czyjeś serce.
Strach, ból przeniknął kogoś.
2. «o cieczach i gazach: przemieścić się, przedostać się (np. przez błonę) z jednego środowiska do drugiego, mieszając się z nim; ulec dyfuzji lub osmozie»3. zwykle dk «badając dojść do poznania czegoś, zgłębić coś, poznać kogoś; domyślić się czegoś, odgadnąć coś, kogoś»Przeniknąć kogoś.
Przeniknąć czyjąś tajemnicę.
przeniknąć się - przenikać się1. «pomieszać się wzajemnie, pokrzyżować się»Wpływy przeniknęły się nawzajem.
Zapachy, głosy przenikały się.
2. «poznać, zgłębić jeden drugiego»Wystarczyło im chwili, aby się nawzajem przeniknęli.
Słownik języka polskiego . 2013.