- punkt
- Im IV, D. -u, Ms. \punktkcie; lm M. -y1. «mała, okrągła plamka; coś, co wygląda jak taka plamka; znak graficzny w kształcie takiej plamki; kropka»
Połączyć punkty linią łamaną.
Ciemny punkt na horyzoncie.
Świecące punkty gwiazd.
Samoloty stanowiły srebrne punkty na niebie.
Ruchome punkty lecących ptaków.
2. «część jakiejś określonej powierzchni (np. ziemi, przedmiotu), wycinek przestrzeni; miejsce»Zwrócić oczy na jakiś punkt.
Patrzeć nieruchomo w jeden punkt.
Strzały dochodziły z różnych punktów miasta.
∆ Punkt oparcia «miejsce, w którym ktoś lub coś może się oprzeć»przen. «spokojne miejsce, spokojny kąt, dach nad głową, przytułek»∆ Punkt węzłowy «miejsce, z którego rozchodzą się w różnych kierunkach drogi, linie kolejowe»∆ astr. Punkt równonocy (wiosennej, jesiennej) «punkt przecięcia się ekliptyki z równikiem niebieskim, przez który Słońce przechodzi z hemisfery południowej na północną (wiosną) lub z północnej na południową (jesienią)»∆ fiz. Punkt przyłożenia (zaczepienia) siły «punkt, w którym przyłożona jest siła działająca na dane ciało materialne»∆ geogr. Punkt wysokościowy «punkt terenu mający na mapie oznaczoną wysokość nad poziomem morza»◊ Coś stanęło, utknęło na martwym punkcie «czegoś nie można doprowadzić do końca, coś napotkało przeszkody nie do pokonania»◊ Punkt wyjścia czegoś «to, co stanowi zaczątek, podstawę, podłoże czegoś»◊ Punkt zwrotny czegoś «fakt, wydarzenie itp., po którym następuje zmiana biegu wypadków, zmiana sytuacji»◊ Mocny, słaby punkt czyjś lub czegoś «właściwość, znamię, strona, rys dodatnie, ujemne kogoś lub czegoś; to, co ktoś dobrze (niedobrze) zna, umie; to, co nie budzi (budzi) wątpliwości, jest słuszne (niesłuszne)»3. «miejsce, pomieszczenie przeznaczone do wykonywania specjalnych czynności, prac itp.»Punkt apteczny, sanitarny.
Punkt biblioteczny, konsultacyjny.
Punkt rozdzielczy.
Punkt skupu.
Punkt noclegowy, zborny.
Punkt usługowy.
∆ Dobry, zły punkt «korzystne albo niekorzystne usytuowanie czegoś (np. mieszkania, sklepu, warsztatu)»4. «stanowisko, pozycja, placówka»Punkt obserwacyjny.
Punkt dowodzenia.
Punkt ogniowy, strategiczny.
Zniszczyć punkty oporu nieprzyjaciela.
◊ Punkt widzenia «stanowisko (np. filozoficzne, przyrodnicze), z którego rozpatruje się daną sprawę»5. «część tekstu podzielonego na mniejsze całości, opatrzone kolejnym numerem; ustęp, paragraf, artykuł»Punkty planu, traktatu, umowy.
Zbijać czyjeś twierdzenia punkt po punkcie.
∆ Punkt programu «część programu (np. koncertu, pokazu, widowiska) stanowiąca pewną samodzielną całość»6. «kwestia, sprawa; szczegół»Punkt dyskusyjny, sporny.
Najważniejsze punkty zagadnienia.
Zgadzać się, różnić się z kimś w jakimś punkcie.
◊ Ciemny punkt czegoś «to, co wywołuje nieufność, podejrzenie; sprawa niejasna, niezrozumiała»◊ Punkt honoru «sprawa, od której zależy czyjeś dobre imię, godność itp.; ambicja»◊ Na punkcie czegoś, kogoś (być jakimś) «w zakresie czegoś, pod względem czegoś, w odniesieniu, w stosunku do kogoś, czegoś (być jakimś, np. przewrażliwionym)»7. «granica przestrzenna lub czasowa, kres, stopień»Punkt szczytowy, kulminacyjny czegoś.
Znalazł się w punkcie, z którego nie było odwrotu.
8. «jednostka używana w obliczaniu wyników w grach, w sporcie, w pewnych rodzajach pracy; w grach w karty: jednostka rachunku»Suma uzyskanych punktów.
Obliczać punkty.
∆ Punkt karny «punkt doliczany przez sędziego (komisję sędziowską) zawodnikowi lub całej drużynie, na ich niekorzyść, za przekroczenie przepisów lub popełnienie błędu w zawodach»9. druk. «podstawowa jednostka miary drukarskiej równa 0,376 mm»10. mat. «jedno z podstawowych pojęć w matematyce; w geometrii elementarnej: pojęcie pierwotne, najprostsza figura geometryczna mająca określone położenie, ale nie mająca wymiarów»Odcinek łączący dwa punkty.
z punktu pot. «od razu, natychmiast; z miejsca»Cała sprawa z punktu wzięła zły obrót.
‹łac.›IIpot. «punktualnie, dokładnie (używane przy wymienianiu godziny)»Zbiórka punkt ósma a. punkt o ósmej.
Słownik języka polskiego . 2013.
