realizm

m IV, D. -u, Ms. \realizmzmie

zwykle blm

1. «postawa życiowa polegająca na trzeźwej, bezstronnej ocenie rzeczywistości, oparta na doświadczeniu i rozumowaniu, pozwalająca na wybór takich środków działania, które prowadzą skutecznie do zamierzonego celu; umiejętność liczenia się w poglądach, zamierzeniach, działaniu z konkretną rzeczywistością, z faktami»

Trzeźwy, życiowy realizm.

Oceniał sytuację z dużym realizmem.

2. filoz. «pogląd w teorii poznania uznający istnienie rzeczywistości obiektywnej (poza umysłem ludzkim i niezależnie od niego), będącej zewnętrznym źródłem poznania»

∆ Realizm epistemologiczny «stanowisko w teorii poznania (przeciwstawne idealizmowi subiektywnemu), przyjmujące istnienie rzeczywistości obiektywnej, która jest przedmiotem i źródłem poznania»

3. lit. szt. «odtwarzanie w utworze literackim, w dziele sztuki istotnych zjawisk rzeczywistości w sposób zgodny z obserwacją i osiągniętym poziomem poznania»

Realizm opisu, sceny.

Realizm szczegółów.

Realizm w literaturze, w sztuce.

Odznaczać się, tchnąć, tryskać realizmem (o opisach, scenach, postaciach utworów).

Realizm panuje, zapanował (w sztuce, w literaturze).

∆ Realizm krytyczny «w literaturoznawstwie marksistowskim: kierunek w literaturze i sztuce drugiej połowy XIX w. i początkach XX w. związany z postępowymi tendencjami społeczno-politycznymi, występujący z krytyką społeczną»

∆ Realizm socjalistyczny «kierunek w literaturze, filmie i sztukach plastycznych zapoczątkowany w ZSRR w 1934 r., nawiązujący do realizmu krytycznego i filozofii marksistowskiej, głoszącej zaangażowanie polityczne i ideowe sztuki; socrealizm»

‹z śrdwłc.›