rwać

ndk IX, rwę, rwiesz, rwij, rwał, rwany

1. «szarpiąc dzielić coś na kawałki, powodować pękanie, rozpadanie się czegoś na części, przerywać, rozrywać»

Koń rwał pęta.

Rwać ubranie na strzępy.

□ Cicha woda brzegi rwie.

2. «mocno ciągnąć ku sobie; chwytać gwałtownie, porywać»

Rwali zdobycz ku sobie.

◊ Rwać oczy «zwracać na siebie uwagę niezwykłą pięknością; porywać, zachwycać»

3. «gwałtownie wydobywać, wyciągać skądś; wyciągać z ziemi roślinę; wyrywać»

Rwać zielsko.

Rwać zęby.

◊ Rwać włosy (z głowy) «bardzo się martwić, rozpaczać»

4. «obłamywać, zdejmować z drzewa, z krzaka; obrywać, zrywać, zbierać»

Rwać kwiaty, maliny, jagody.

5. «sprawiać ostry, silny ból odczuwany jako przerywane szarpanie»

Ząb rwie.

Rwący ból.

6. pot. «szybko posuwać się naprzód, biec, jechać, płynąć, pędzić, gnać»

Konie rwały jak szalone.

Motocykl rwał naprzód.

Rwący potok, prąd.

Rwąca rzeka, woda.

rwać się

1. «ulegać przerwaniu, rozerwaniu na części; pękać, rozlatywać się»

Sieci pełne ryb się rwały.

Nić się rwie.

Pociski rwały się z hukiem.

□ Gdzie cienko, tam się rwie.przen.

Głos rwał mu się w gardle.

Wątek opowieści rwał się co chwila.

2. «gwałtownie usiłować się gdzieś dostać albo skądś wydostać; mocno czegoś pragnąć, wyrywać się»

Rwać się do pracy, do czynu, do walki.

Rwać się w szeroki świat.