siedem

m.-os. siedmiu; DCMs. siedmiu, N. siedmioma, siedmiu

«liczebnik główny oznaczający liczbę 7»

Siedmiu chłopców idzie (szło) do szkoły.

Uczył się z siedmioma a. z siedmiu kolegami.

Przez siedem dni była chora.

◊ Siedem cudów świata «siedem słynnych budowli i dzieł sztuki wyróżniających się wielkością i wspaniałością, uznanych przez starożytnych Greków za cuda świata (m.in. piramidy egipskie, ogrody Semiramidy)»

◊ Za siedmioma górami, za siedmioma lasami, za siedmioma morzami «zwykle w języku bajek: daleko, nie wiadomo gdzie, w bajkowym, fantastycznym kraju»

◊ Siedem lat tłustych i siedem lat chudych «okres dobrobytu, pomyślności i okres biedy, niepowodzeń»

◊ pot. Od siedmiu boleści «o czymś, o kimś marnym, lichym, nic nie wartym, do niczego»

◊ Jak siedem nieszczęść «przy ujemnej, negatywnej ocenie kogoś, czegoś: bardzo, ogromnie, niesłychanie (ktoś jest jakiś, coś jest jakieś)»

◊ Zamknąć coś na siedem spustów «zamknąć coś bardzo starannie, wzbronić przystępu, uczynić niedostępnym»

◊ przestarz. Brzydki jak siedem grzechów głównych «bardzo, wyjątkowo brzydki»