- akcent
- m IV, D. -u, Ms. \akcentncie; lm M. -y1. «zjawisko fonetyczne polegające na wyróżnieniu sylaby w wyrazie za pomocą zwiększenia siły artykulacyjnej (akcent dynamiczny, ekspiracyjny, przycisk), zmiany wysokości tonu (akcent toniczny) lub wydłużenia czasu trwania»∆ Akcent stały «akcent padający na określoną sylabę w wyrazie»∆ Akcent swobodny ruchomy «akcent nie związany z określoną sylabą ani morfemem»∆ Akcent swobodny nieruchomy «akcent padający na różne sylaby, ale spoczywający na tym samym morfemie»∆ Akcent inicjalny «akcent na sylabie początkowej»∆ Akcent paroksytoniczny «akcent na sylabie przedostatniej»∆ Akcent proparoksytoniczny «akcent na trzeciej sylabie od końca»∆ Akcent oksytoniczny a. finalny «akcent na sylabie końcowej»∆ Akcent pierwiastkowy «akcent na rdzeniu wyrazu»∆ Akcent zdaniowy «akcent wyróżniający wyraz w obrębie zdania»∆ Akcent meliczny «akcent padający w pieśni na sylaby wyznaczone rytmem melodii, mogący się nie pokrywać z akcentem językowym lub metrycznym»∆ Akcent metryczny «przycisk współtworzący metr wiersza»◊ Kłaść, położyć akcent na coś «przywiązywać do czegoś szczególną wagę, uznawać coś za godne uwagi»◊ Akcent spoczywa na czymś «coś jest szczególnie ważne, podkreślone»2. «znak graficzny umieszczony nad lub pod literą, wskazujący na sposób jej wymawiania»3. «zabarwienie uczuciowe, nastrojowe, charakter wypowiedzi; odcień, wyraz»
Akcent prawdy, uczucia w czyichś słowach.
Mówić z akcentem szczerości.
4. «szczegół, element wyróżniający się, nadający całości określony charakter»Portyk jako główny akcent elewacji.
Kolorowy akcent w szarym stroju.
5. pot. «sposób wymawiania wyrazów»Dobry, zły, fatalny akcent.
Śpiewny akcent.
Mówić z cudzoziemskim, z francuskim akcentem.
6. muz. «wyraźniejsze i silniejsze zaznaczenie jakiegoś dźwięku lub współbrzmienia w utworze muzycznym»‹łac.›
Słownik języka polskiego . 2013.