- stosunek
- m III, D. \stosuneknku, N. \stosuneknkiem; lm M. \stosuneknki1. «zależność, związek między różnymi rzeczami, osobami, pojęciami itp., zestawionymi ze sobą; relacja, proporcja»
Stosunek ilościowy.
Stosunek równości.
Stosunek pokrewieństwa, powinowactwa między osobami.
Stosunek wad do zalet.
Stosunek dochodów, zarobków do wydatków.
Stosunek cukru do truskawek w konfiturach wynosi jeden do jednego.
∆ Stosunek prawny «stosunek powstający między podmiotami prawa, wówczas gdy zaistnieje fakt, z którym norma prawna wiąże dla tych podmiotów określone konsekwencje»◊ Coś nie stoi w żadnym stosunku do czegoś «coś jest niewspółmiernie małe w stosunku do czegoś; czegoś nie można w ogóle z czymś porównać»◊ W stosunku do kogoś, do czegoś «w porównaniu, w zestawieniu z kimś, z czymś»2. «odnoszenie się do kogoś lub czegoś; sposób bycia, zachowania się względem kogoś lub czegoś, traktowanie kogoś, czegoś»Stosunek do ludzi, do świata.
Stosunek do przyrody, do zwierząt, do książek.
Pogodny stosunek do życia.
Lekceważący stosunek do kolegów, do bliźnich.
Poważny, rzeczowy stosunek do pracy.
◊ W stosunku do kogoś, do czegoś «w odniesieniu do kogoś, do czegoś»3. zwykle w lm «łączność, obcowanie, kontakty z kimś, z czymś»Stosunki handlowe, dyplomatyczne, międzynarodowe.
Być z kimś w bliskich, dobrych, poprawnych, przyjaznych, napiętych, złych stosunkach.
Nawiązać, utrzymywać, zerwać stosunki towarzyskie.
Stosunki w zakładzie pracy.
Zamącić stosunki między kolegami.
Stosunki psują się, rozluźniają, układają się dobrze, źle.
4. zwykle w lm «znajomości, zwykle z osobami wpływowymi»Mieć rozległe stosunki.
Załatwić coś dzięki stosunkom.
Powoływać się na swoje stosunki.
5. zwykle w lm «okoliczności, warunki, w jakich się żyje, w jakich się coś dzieje; położenie, sytuacja»Stosunki ekonomiczne, gospodarcze, społeczne, ustrojowe.
Uzdrowić stosunki.
∆ ekon. Stosunki produkcji «stosunki społeczne między ludźmi powstające w procesie produkcji, będące podstawą całości stosunków ekonomicznych w danym społeczeństwie, określające sposób podziału produktów; zależne od formy własności środków produkcji»6. «nie zalegalizowane współżycie fizyczne z osobą płci odmiennej; romans, miłostka»Stosunki miłosne.
Mieć stosunki pozamałżeńskie.
7. «akt spółkowania»Stosunek płciowy.
Odbyć stosunek.
8. mat. «iloraz, otrzymany z podzielenia dwóch liczb lub dwóch wielkości należących do danego zbioru liczb lub wielkości»∆ Stosunek jednokładności «stały stosunek odpowiadających sobie odcinków w dwóch figurach podobnych»
Słownik języka polskiego . 2013.