ściąć

ściąć
dk Xc, zetnę, zetniesz, zetnij, ściął, ścięła, ścięli, ścięty - ścinać ndk I, ścinam, ścinasz, ścinają, ścinaj, ścinał, ścinany
1. «oddzielić coś od podstawy, całości, usunąć coś skądś za pomocą ostrego narzędzia»

Ściąć trawę, gałęzie.

Ściąć las.

Ścięła włosy.

Zetnij trochę kwiatów.

◊ Choroba, ból głowy, zmęczenie itp. ścina kogoś z nóg «choroba, ból głowy, zmęczenie itp. powoduje u kogoś nagłą utratę sił fizycznych, bardzo kogoś osłabia»
2. «usunąć z przedmiotu jego zewnętrzną część, warstwę za pomocą odpowiednich narzędzi skrawających; przyciąć, przykroić»

Ściąć strugiem porysowaną powierzchnię deski.

◊ Ściąć drogę, zakręt drogi «pójść, pojechać krótszą drogą, skrótami; pójść, pojechać omijając zakręt, na ukos, na wprost mimo zakrętu»
3. «spowodować skrzepnięcie, zestalenie się albo zamarznięcie jakichś substancji ciekłych»

Kwas ścina białko.

Mróz ściął rzekę.

◊ Ból, przerażenie, widok czegoś itp. ścina twarz, ścina krew w żyłach «ból, przerażenie, widok czegoś itp. powoduje wstrząs uczuciowy, uczucie zdrętwienia, wzbudza grozę»
4. «zabić kogoś przez odcięcie głowy»

Ścięli komuś głowę.

Ściąć skazańca publicznie.

◊ Chodzić, łazić, stać itp. jak ścięty «być wytrąconym z równowagi, otępiałym, zrozpaczonym»
◊ Iść (gdzieś) jak na ścięcie «iść (gdzieś) niechętnie, w ponurym nastroju»
◊ Marzenie ściętej głowy «marzenie nieziszczalne, rzecz nierealna»
5. środ. «dać komuś na egzaminie ocenę niedostateczną; obciąć»

Ściąć kogoś z matematyki.

Ścięto go na egzaminie ustnym.

6. sport. «w tenisie, siatkówce: uderzyć piłkę w ten sposób, żeby opadła szybko i stromo w dół, na pole przeciwnika»
ściąć się - ścinać się
1. «o cieczach: przejść ze stanu ciekłego w stan stały; skrzepnąć, zestalić się, zamarznąć, zgęstnieć»

Białko, jajko, galareta ścina się.

Wody, rzeki, jeziora ścinają się lodem.

◊ Krew ścina się (komuś) w żyłach «ogarnia kogoś przerażenie, groza; ktoś doznaje uczucia odrętwienia»
2. pot. «wymieniając poglądy posprzeczać się; pokłócić się»

Ściąć się z kimś o drobiazg.

3. środ. «dostać na egzaminie ocenę niedostateczną»

Ściął się na egzaminie pisemnym.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • ściąć — 1. Ból, przerażenie, widok czegoś itp. ścina twarz «ból, przerażenie, widok czegoś itp., powodując silny wstrząs uczuciowy, sprawia, że twarz nieruchomieje»: Nagle – przerażenie ścina jej twarz: fotel jedzie ku niagarskiej przepaści. M. Wańkowicz …   Słownik frazeologiczny

  • ściąć (się) — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. ścinać (się) {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ściąć się — Krew komuś ścina się zob. krew 13 …   Słownik frazeologiczny

  • ścinać – ściąć — {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}krew w żyłach {{/stl 13}}{{stl 7}} powodować wielki wstrząs uczuciowy, przerażenie, grozę : {{/stl 7}}{{stl 10}}Opowieści uchodźców ścinały krew w żyłach. Widok miejsca zbrodni ściął mu krew w żyłach. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ścinać się – ściąć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} o cieczach, substancjach płynnych: przechodzić w stan stały; krzepnąć, zestalać się, tężeć, zamarzać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Galaretka już prawie się ścięła. Jest tak zimno, że woda …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ścinać – ściąć zakręt [drogę] — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} jechać nieprzepisowo, po najkrótszej linii, na zakręcie wjeżdżając na przeciwny pas jezdni : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kierowca ściął zakręt i spowodował zderzenie czołowe. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ścinać — → ściąć …   Słownik języka polskiego

  • sciaccò — sciac·cò s.m.inv. TS st.milit. → shako {{line}} {{/line}} DATA: 1891. ETIMO: dall ungh. csákó, v. anche shako …   Dizionario italiano

  • sciacqua- — sciàc·qua conf. che sciacqua, che serve a sciacquare: sciacquabocca, sciacquadita | che, chi sciacqua {{line}} {{/line}} ETIMO: da sciacquare …   Dizionario italiano

  • sciacquabocca — sciac·qua·bóc·ca s.m.inv. BU bicchiere usato per sciacquare la cavità orale {{line}} {{/line}} DATA: 1887 91. ETIMO: comp. di sciacqua e bocca …   Dizionario italiano

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”