- byk
- m III, DB. -a, N. \bykkiem; lm M. -i, D. -ów1. «nie kastrowany samiec bydła domowego; także: dorosły samiec wielkich przeżuwaczy (bawołu, jaka, żubra, bizona, łosia, jelenia, daniela, renifera)»
Byk rozpłodowy.
Rozhukany byk.
◊ Coś działa na kogo jak czerwona płachta na byka «coś działa podniecająco, drażniąco, doprowadza do gniewu»◊ Chwycić, wziąć byka za rogi «od razu przystąpić do rzeczy, do sedna sprawy»◊ posp. Z byka spadłeś? «co ty wygadujesz?; to, co robisz nie ma sensu»◊ Silny, tęgi, zdrowy jak byk «bardzo silny, tęgi, zdrowy»◊ Coś stoi, leży jak byk «coś jest wyraźnie napisane, dobrze widoczne, rzuca się w oczy»przen. wulg. «pogardliwie o dużym, tęgim, silnym mężczyźnie (zwłaszcza niechętnym do pracy)»2. pot. «błąd, zwłaszcza ortograficzny rzucający się w oczy; omyłka»Narobić byków.
Tekst roi się od byków.
◊ pot. rub. Palnąć, strzelić byka «zrobić głupstwo, nietakt; bardzo się pomylić»3. pot. «uderzenie głową w brzuch»Dać komuś byka.
Rąbnąć, zwalić kogoś bykiem.
4. żegl. «jednomasztowy wiosłowo-żaglowy statek rzeczny, z rufą i dziobem ściętymi pionowo, używany w Polsce do XIX w., do spławu soli i zboża»
Słownik języka polskiego . 2013.