- ślepy
- ślepi1. «pozbawiony wzroku, nie mogący widzieć»
Ślepe kocięta, szczenięta.
Ślepy na jedno oko, na oba oczy.
∆ druk. Ślepy materiał (zecerski) → justunek∆ ekon. Ślepy kosztorys «kosztorys stosowany przy przetargach, zawierający jedynie opis i liczbę robót bez podania cen i wartości, przeznaczony do wypełnienia przez poszczególnych oferentów»∆ lotn. Ślepy pilotaż «pilotowanie statków powietrznych, bez widoczności, według wskazań przyrządów pokładowych»∆ wojsk. Ślepy nabój; ślepy strzał «nabój bez pocisku lub z pociskiem rozrywającym się zaraz po wylocie z lufy, nie mający siły przebijającej, przeznaczony do pozorowania strzelań podczas ćwiczeń i do oddawania salw honorowych; strzał oddany takim nabojem»∆ Ślepa babka → ciuciubabka◊ Być, stać się ślepym narzędziem (w czyichś rękach) «wykonywać czyjeś polecenia bezkrytycznie, bez zastanawiania się nad celami, którym one służą»◊ Być ślepym na coś, np. na czyjeś błędy «nie dostrzegać czegoś, nie zwracać uwagi na coś, nie liczyć się z czymś»□ Trafiło się (jak) ślepej kurze ziarnko «komuś niezasłużenie, przypadkowo coś się udało»przen.a) «pozbawiony własnej woli, nie panujący nad sobą, robiący coś pod wpływem kogoś lub czegoś; będący przyczyną lub skutkiem takiego stanu, postępowania; bezwarunkowy, bezwzględny»Ślepy z nienawiści, z gniewu.
Ślepy naśladowca, wykonawca.
Ślepe naśladownictwo, posłuszeństwo.
Ślepa miłość, nienawiść.
b) «niespodziewany, przypadkowy»Ślepy przypadek.
Ślepy traf, los.
Ślepe przeznaczenie.
Ślepe ciosy.
2. «nie mający wylotu, otworu, zamknięty na końcu»Ślepa uliczka.
Ślepy szyb.
∆ Ślepy tor «odgałęzienie toru bez wylotu kończące się nasypem i barierą»∆ pot. Ślepa kiszka «wyrostek robaczkowy»∆ anat. Jelito ślepe → kątnica∆ archit. Ślepe okno «dekoracyjna wnęka w ścianie w kształcie okna; blenda»∆ Ślepa kuchnia «kuchnia bez okna wychodzącego na zewnątrz»∆ Ślepa ściana, ślepy mur «ściana, mur bez otworów okiennych i drzwiowych»◊ Być, znaleźć się w ślepym zaułku, zabrnąć w ślepą uliczkę «być, znaleźć się w impasie, w sytuacji bez wyjścia»ślepy w użyciu rzecz. «człowiek niewidomy; ślepiec»◊ Ślepy by coś dojrzał, zauważył, zobaczył «coś jest bardzo widoczne, łatwe do zauważenia»□ Mówić jak ślepy o kolorach «mówić o czymś, czego się nie rozumie, nie wie, nie zna»
Słownik języka polskiego . 2013.
