tyle

tyle
+ m.-os. tylu; D. tylu (z rzeczownikami w lp tylko: tyle), CMs. tylu, B. ż.-rzecz.=M., m.-os.=D., N. tylu a. tyloma
1. «zaimek liczebny wskazujący, zastępujący liczebniki główne lub nawiązujący do nich»

Nie mam tylu kopert.

Tyle mogę ci dać.

Tyle czasu.

Tyle mi wystarczy.

Zapłacił dwa razy tyle, co ja.

∆ Tyle a tyle (złotych, czasu itp.) «oznaczenie określonej, ale nie wymienionej liczby, ilości czegoś (kogoś)»
◊ Drugie tyle «podwójnie, w dwójnasób, dwa razy tyle»
2. «liczebnik nieokreślony uwydatniający wielką liczbę, ilość, wielkie nasilenie czegoś; tak wiele, tak dużo»

Tyle jest rzeczy do zrobienia.

Tyle czasu czekałem.

Tylu znajomych przyszło.

Od tylu miesięcy chorował.

Z tyloma (z tylu) ludźmi ma do czynienia.

Sprawiłaś mi tyle radości.

3. ndm
«zaimek liczebny towarzyszący rzeczownikowi lub czasownikowi, nawiązujący do następującego lub poprzedzającego zdania, które precyzuje liczbę, ilość, stopień nagromadzenia czy nasilenia tego, co oznacza ten rzeczownik lub czasownik»

Ma jeszcze tyle siły, żeby dojść do łóżka.

Tyle wycierpiała, że więcej chyba nie można.

Dostała tyle kwiatów, że zabrakło jej wazonów.

Tyle zarobił co nic, co kot napłakał.

Tyle go to obchodzi, co zeszłoroczny śnieg.

Tyle to pomoże, co umarłemu kadzidło.

Dbać o kogoś tyle, co pies o piątą nogę.

Ile głów, tyle zdań.

Tyle zebrałam materiału, ile mogłam.

◊ Tyle, co… a) «wyrażenie mające odcień porównawczy»

Nigdzie tyle, co w domu, nie nasłuchał się bajek.

b) «to samo, co»

Entuzjazm to tyle, co zapał.

«wyrażenie mające odcień ograniczający»

Tyle go widywano, co na obiedzie.

◊ Tyle mego (twego itd.), co… «tyle skorzystam, uzyskam itp., co…»

Tyle naszego, co zobaczymy.

◊ Nie tyle…, ile… «wyrażenie przeciwstawiające dwa człony zdania, w mniejszym stopniu, zakresie niż…»

Tu idzie nie tyle o ilość, ile o jakość.

◊ O tyle…, o ile… (a. o ile…, o tyle…) «w takim stopniu, w jakim; pod tym warunkiem, że…»

O ile zwiększy się wydajność, o tyle wzrośnie produkcja.

◊ O ile…, o tyle… «wyrażenie o charakterze przeciwstawnym»

O ile ona spała spokojnie, o tyle ja nie zmrużyłem oka.

pot. O tyle o ile «w pewnym stopniu»

Lubię go o tyle o ile.

◊ Tyle że… «z tą różnicą, tylko że…»

Wygląda młodo, tyle że posiwiał.

◊ Na tyle «w wystarczającym stopniu; wystarczająco»

Był na tyle sprytny, że wszystko przewidział.

◊ I tyle! «wyrażenie podkreślające stanowczość wypowiedzi, nieodwołalne zakończenie czegoś, używane dla okazania zniecierpliwienia; i koniec, i już, i basta»

Masz to zrobić - i tyle!

◊ I tyle… go widziano, i tyle o nim słyszano «i ślad zaginął (po kimś, po czymś), i nic (o kimś, o czymś) nie słyszano»
tylu w użyciu rzecz. «wielu mężczyzn»

Tu tylu od was pracuje.

Tylu prosiłem, wszyscy odmówili.

tyle w użyciu rzecz. «wiele, dużo rzeczy, spraw»

Tyle mam na głowie.

Tyle jest do zrobienia.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • tyle — {{/stl 13}}{{stl 8}}licz. M. mos tylu, DCMc. tylu, N. tyloma || tylu {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na liczbę, ilość, wielkość czegoś, określoną dla rozmówców na tle danej sytuacji lub kontekstu albo… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • tyle że — {{/stl 13}}{{stl 8}}spój. {{/stl 8}}{{stl 7}} łączy zdania współrzędne, wskazuje na relację ograniczenia treści jednego zdania przez drugie, wprowadza zastrzeżenia, uzupełnienie treści; ale, jednak : {{/stl 7}}{{stl 10}}Przestał mnie boleć ząb,… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • tyle — mono·dac·tyle; sys·tyle; tyle; bi·dac·tyle; di·dac·tyle; pe·ris·so·dac·tyle; poly·dac·tyle; tri·dac·tyle; …   English syllables

  • tyle — 1. Tyle co nic «bardzo mało»: Malin narwał tyle co nic, bo też się zbytnio nie wysila. M. Musierowicz, Dziecko. 2. Tyle mojego (twojego, naszego), co... «jedyną korzyścią, przyjemnością, wynikającą dla kogoś z danej sytuacji, jest...»: Nie… …   Słownik frazeologiczny

  • Tylė — Sp Týlė Ap Thielle L u. Šveicarijoje …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • tyle a tyle [tyle i tyle] — {{/stl 13}}{{stl 7}} przykładowe określenie znanej, oznaczonej ilości, liczby czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Gdyby był konkretny, powiedziałby: należy się tyle a tyle pieniędzy za tyle i tyle godzin i nie byłoby problemu. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • tyle samo — {{/stl 13}}{{stl 8}}licz. ndm {{/stl 8}}{{stl 7}} tyle, ile wskazano wcześniej, ile wiadomo; dokładnie tyle : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zarabiał tyle samo co jego kolega. Mamy tyle samo pracy. W każdej klasie tyle samo uczniów. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • tyle, co kot napłakał — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 7}} bardzo mało, znikoma ilość (czegoś); tyle co nic : {{/stl 7}}{{stl 10}}Był cały dzień na grzybach i przyniósł tyle, co kot napłakał. Zrobić tyle, co kot napłakał. Pieniędzy tyle, co kot napłakał.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Tyle von Frankenberg — (* Frankenberg (Eder)) war ein deutscher gotischer Steinbildhauer und Baumeister des 14. Jahrhunderts. Um 1350 nahm er Veränderungen an der Liebfrauenkirche in Frankenberg vor. Im letzten Dittel des 14. Jahrhunderts wurde das Langhaus der… …   Deutsch Wikipedia

  • Tyle Mill Lock — (gbmapping|SU626691) is a lock situated near the village of Sulhamstead on the Kennet and Avon Canal, England.Tyle Mill Lock was built between 1718 and 1723 under the supervision of the engineer John Hore of Newbury, and this stretch of the river …   Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”