tylko

1. «partykuła ograniczająca, wyodrębniająca lub wyróżniająca pod względem zakresu albo treści to, do czego się odnosi (także w połączeniach ze spójnikami i partykułami)»

Jadał tylko pszenne pieczywo.

Z filmów oglądał tylko westerny.

Tylko przypadek sprawił, że tam trafił.

Tylko w książkach jest to możliwe.

Jedli, ile tylko mogli.

Chodzi do nich tylko wtedy, kiedy ją proszą.

Tylko pamiętaj: ja o niczym nie wiem.

Tylko czeka okazji, żeby się zemścić.

Kopali tak szybko, że tylko furczały łopaty.

Wskaż tylko drogę, sami dalej pójdziemy.

Tylko uprasować i suknia gotowa.

Tylko zacząć, dalej pójdzie łatwo.

Musisz przeczytać choćby tylko jedną książkę tego autora.

Chyba tylko on mógłby to zrobić.

Pójdzie, gdy tylko będzie miała czas.

Gdyby tylko chciał.

Tylko tam to kupisz.

Litwo!

Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie; ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, kto cię stracił. (Mickiewicz)

◊ Tylko co «niedawno; przed chwilą»

◊ pot. Tylko patrzeć, jak… «coś się stanie niebawem; niewiele brakuje do czegoś»

◊ Tylko patrzeć kogoś, czegoś «zaraz ktoś nadejdzie, coś się zdarzy»

2. pot. «spójnik łączący zdania o kontrastowej treści, uwydatniający jakieś ograniczenia»

Nie był zły, tylko bezmyślny.

Był upał, tylko w ogrodzie panował chłód.

Nie mówił nic, tylko się uśmiechał.

Nie przeczytał książki, tylko trochę ją przejrzał.

Mało się zmieniła, tylko trochę przytyła.

To (jest) nie tylko znakomity aktor, lecz i piosenkarz.

∆ Tylko że… «wyrażenie przyłączające zdania wyrażające jakąś negatywną treść»

Pracuje dobrze, tylko że ciągle choruje.

Świeci słońce, tylko że wieje zimny wiatr.