- u
- I1. «litera oznaczająca samogłoskę u»∆ U otwarte «u zwykłe w odróżnieniu od ó»2. «samogłoska ustna, wymawiana przy znacznym wzniesieniu tylnej części języka ku podniebieniu miękkiemu, z silnym zwężeniem i zaokrągleniem warg»II«przyimek łączący się z rzeczownikami (lub innymi wyrazami występującymi w ich funkcji) w dopełniaczu»a) «tworzący wyrażenia wskazujące na całość, której coś jest uzupełnieniem lub częścią składową»
Palce u rąk.
Wstążka u kapelusza.
Klamka u drzwi.
b) «tworzący wyrażenia, w których oznacza, że coś lub ktoś znajduje się tuż przy czymś; w bezpośredniej bliskości czegoś»Rybacy łowią u północnych brzegów Szkocji.
Stał u drzwi, u bramy.
◊ Znaleźć się u celu, u kresu, u mety itp. «osiągnąć cel, kres, metę itp.»c) «wskazuje na przynależność, należenie czegoś do kogoś lub czegoś»Oczy zielone jak u kota.
U mężczyzn głos jest niski, u kobiet wysoki.
d) «wskazuje na osobę, do której ktoś się kieruje, zwraca w jakiejś sprawie lub u której się znajduje»Zamówić obraz u malarza.
Pracować u rzemieślnika.
Mieszkać u rodziców.
Co u ciebie słychać?
◊ pot. (Co) u licha, u diabła, u czorta «wyrażenie ekspresywne, oznaczające niepokój, oburzenie, zdumienie, zdziwienie»
Słownik języka polskiego . 2013.