- wiara
- ż IV, CMs. wierze; lm D. wiar1. blm«przeświadczenie, przekonanie, pewność, że coś jest prawdą, że coś jest słuszne; ufność, że coś się spełni, wierzenie w coś»
Wiara w ideały, w słuszność jakiejś sprawy.
Wiara we własne siły.
Przywracać komuś wiarę w coś.
Stracić wiarę w coś.
Coś budzi, pobudza wiarę w kimś.
Coś zasługuje na wiarę.
Czyjeś słowa tchną wiarą.
Czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko i oko. (Mickiewicz)
∆ praw. Dobra wiara «subiektywne przekonanie o zgodności postępowania z prawem lub z obowiązującymi zasadami współżycia społecznego»∆ Zła wiara «świadomość, że własne postępowanie jest niezgodne z prawem lub z obowiązującymi zasadami współżycia społecznego»◊ Wiara w człowieka «przeświadczenie, że w naturze ludzkiej dominują szlachetne pierwiastki; zaufanie do kogoś»◊ Wiara w siebie «pewność siebie i optymizm stąd płynący»◊ Dawać wiarę komuś, czemuś «wierzyć komuś, czemuś»◊ Pokładać wiarę w kimś, w czymś «ufać, wierzyć komuś; liczyć na kogoś, na coś»◊ Przyjmować coś na wiarę «przyjmować coś bez dowodu, ufając czyjemuś zapewnieniu, polegając na czyimś słowie»◊ Robić coś, działać w dobrej, najlepszej wierze «robić coś, działać w przekonaniu o słuszności, prawdziwości czegoś, mając dobre, najlepsze intencje»◊ Człowiek małej wiary «o kimś niedowierzającym, nieskorym do uwierzenia, wierzenia w coś, nie mającym zaufania do kogoś»◊ Nie do wiary «trudny do uwierzenia, nieprawdopodobny; (coś jest) nieprawdopodobne»□ Wiara góry przenosi.2. blm«przeświadczenie o prawdziwości dogmatycznych twierdzeń oparte na uznawaniu ich za objawione przez Boga»Dogmatyczna, mistyczna wiara.
Bezgraniczna, głęboka, gorąca, mocna, niewzruszona, płomienna, prawdziwa, ślepa, żarliwa wiara.
Wiara w Boga, w bóstwo.
□ Sen mara, Bóg wiara.3. «religia, wyznanie; obrządek»Wiara kalwińska, luterańska, mahometańska, rzymskokatolicka.
Dogmaty wiary.
Wyznawcy jakiejś wiary.
Nawrócić kogoś na jakąś wiarę.
Odstąpić, odejść od jakiejś wiary.
Przyjąć, wyznawać jakąś wiarę.
Umacniać się, utwierdzać się w wierze.
Wyprzeć się wiary.
∆ Akt wiary «modlitwa zaczynająca się od słów: Wierzę w Ciebie…»przen. «czyn, wypowiedź itp. będące świadectwem czyichś przekonań»∆ Wyznanie wiary «zbiór ważniejszych twierdzeń religijnych przedstawionych jako prawdy objawione; mający także formę modlitwy»przen. «zespół zasad, na których się opiera czyjś pogląd na świat, czyjś program działania, czyjeś postępowanie»4. blmksiążk. «wierność w stosunku do kogoś; rzetelność, słowność, wiarygodność»Dozgonna, wzajemna wiara.
Dotrzymać komuś wiary.
Przyrzekać komuś wiarę.
Ktoś, coś zasługuje na wiarę.
◊ Dochować komuś wiary «być komuś wiernym; dotrzymać przyrzeczenia, przysięgi, zwłaszcza małżeńskiej, nie zdradzić czyjegoś zaufania»◊ Odsądzać kogoś, coś od czci i wiary «przypisywać komuś, czemuś same ujemne cechy; oczerniać kogoś»◊ Ktoś bez czci i wiary «ktoś bez honoru, bez godności osobistej, pozbawiony skrupułów; skończony łajdak»◊ pot. Żyć (z kimś) na wiarę «żyć w stosunkach małżeńskich bez ślubu»5. blmpot. «grupa ludzi zżytych ze sobą, zwłaszcza współtowarzyszy broni, pracy itp.»Stara, żołnierska wiara.
Słownik języka polskiego . 2013.