- charakter
- m IV, D. -u, Ms. \charaktererze; lm M. -y1. «właściwy danemu człowiekowi zespół względnie stałych podstawowych cech psychicznych, określających jego stosunek do rzeczywistości, motywację jego czynów i przyjmowany system wartości oraz wynikające stąd zachowanie i usposobienie»
Silny, nieugięty, słaby, gwałtowny, trudny, zły, dobry charakter.
Charakter człowieka, jednostki, narodu.
Moc, niezłomność, stałość charakteru.
Niezgodność charakterów (np. w małżeństwie).
Kształcić, naginać czyjś charakter.
Wyrobić, spaczyć sobie charakter.
Coś leży w czyimś charakterze.
◊ Żelazny, stalowy charakter «charakter silny, niezłomny nieugięty»◊ Człowiek charakteru, z charakterem «człowiek o wybitnych cechach psychicznych, o silnej woli»◊ Człowiek bez charakteru «człowiek słaby, o słabej woli»◊ Szkoła charakteru «sytuacja życiowa, praca, działanie itp., wyrabiające w człowieku mocny charakter, silną wolę»◊ Mieć charakter «mieć silną wolę, być samodzielnym i zdecydowanym w działaniu»przen. «człowiek określany z punktu widzenia jego cech psychicznych, jego osobowości»Nie zmusisz go, to twardy charakter.
◊ Czarny charakter a) «człowiek zły, przewrotny» b) teatr. «aktor grywający role ludzi złych, przewrotnych»2. «zespół cech właściwych danemu przedmiotowi lub zjawisku, odróżniających je od innych przedmiotów i zjawisk tego samego rodzaju; wygląd, postać»Oficjalny, urzędowy charakter wypowiedzi, dyskusji.
Pogodny charakter dzieła, twórczości, okolicy.
Impreza o charakterze dochodowym.
Nabierać charakteru.
Nadawać mieszkaniu zaciszny charakter.
Mieć, przybrać charakter rewolucji a. rewolucyjny.
∆ Charakter pisma (skrótowo: charakter) «sposób pisania; wygląd pisma właściwy piszącemu»Prosty, pochyły, czytelny, wyrobiony, zmieniony charakter.
◊ Pracować, przebywać gdzieś, zatrudniać kogoś itp. w jakimś charakterze (np. w charakterze urzędnika, nauczyciela, gościa) «pełnić jakąś rolę, funkcję, mieć jakieś stanowisko, np. pracować jako urzędnik, nauczyciel, przebywać gdzieś jako gość»◊ pot. żart. Mieć charakter w nogach «umieć szybko biegać; być skłonnym do szybkiej ucieczki»3. lit. «postać literacka wyposażona w silnie zindywidualizowany zespół cech psychicznych oraz zasad i norm postępowania; przeciwieństwo typu (w utworze literackim, dramatycznym, filmowym itp.)»∆ Komedia, dramat charakterów «komedia, dramat, w których akcja podporządkowana jest ukazaniu zindywidualizowanych portretów charakterologicznych»‹gr.›
Słownik języka polskiego . 2013.